Rozwiązania Smart City pomogą zarządzać miastem i zwiększą wygodę życia mieszkańców

Idea Smart City opiera się na połączeniu tradycyjnego sposobu funkcjonowania miasta z inteligentnymi systemami zarządzania wbudowanymi w sieci elektryczne, sprzęty gospodarstwa domowego, organizację transportu, zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków oraz bezpieczeństwa. W definiowaniu inteligentnego miasta ogromną rolę odgrywa technologia oraz orientacja skierowana na wygodę życia mieszkańców i turystów. Szczególnym przykładem praktyk w inteligentnych miastach są rozwiązania mobilne, które nie tylko ułatwiają poruszanie się po mieście, ale i zwiększają jego konkurencyjność w oczach inwestorów.

Koncepcja inteligentnego miasta skupia się przede wszystkim na poszukiwaniu i realizowaniu nowatorskich metod dla rozwiązania rzeczywistych problemów w mieście. Zupełnie nowe doświadczenia zarówno dla mieszkańców, jak i turystów, dostarczają realizacje oparte o beacony, komunikację radiową (ang. Near Field Communication) czy kody QR. Efektywne zastosowanie narzędzi marketingu zbliżeniowego, pozwalających przesyłać komunikaty na urządzenia mobilne użytkowników za pomocą połączenia bezprzewodowego typu Bluetooth lub Wi-Fi, już dzisiaj możemy obserwować w miastach na całym świecie.

– Marketing zbliżeniowy daje samorządom możliwość odpowiadania na rosnące potrzeby i oczekiwania turystów, wpływając tym samym na wzrost zainteresowania metropolią i rozwój sektora turystycznego. Z drugiej strony, sami mieszkańcy miast, podobnie jak konsumenci od detalistów, wymagają od władz coraz więcej i chcą, aby te nadążały za ich potrzebami. Dlatego tak ważne jest systematyczne analizowanie sposobu korzystania z przestrzeni miejskiej dla zwiększania jego konkurencyjności i poziomu życia ludności – opowiada Edward Mężyk, prezes wrocławskiej spółki Datarino oferującej rozwiązania z zakresu Smart City.

Już teraz marketing zbliżeniowy stosowany jest między innymi na lotniskach Hamad w Doha (Katar) oraz Schinpol w Amsterdamie (Holandia). Beacony zostały tam wykorzystane do stworzenia wewnętrznej mapy, która nawiguje pasażerów do odpowiedniego wyjścia oraz poszczególnych stref. Pasażerowie otrzymują również mobilne powiadomienia informujące np. o godzinie odlotu czy odprawy.

Podobne koncepcje coraz częściej stosowane są w komunikacji miejskiej, gdzie zainstalowane na przystankach beacony komunikują się z aplikacją mobilną na smartfonie oczekującego i za pośrednictwem takiego połączenia powiadamiają go o godzinie odjazdu najbliższego tramwaju lub autobusu. Innym przykładem wdrożeń technologii mobilnej w sektorze transportu są parkingi. W Kanadzie funkcjonują aplikacje, które na podstawie sygnału pochodzącego z beaconów i zintegrowanego z nimi systemu pozwalają na opłacenie parkingu za pomocą smartfona. Porównywalne rozwiązania zaczynają powstawać także w Polsce - w 2016 roku w Gliwicach uruchomione zostały dwa programy: moBILET i Pango, które dają kierowcom nieograniczoną miejscem i czasem możliwość zakupu czy przedłużenia ważności biletu parkingowego przez dedykowaną aplikację mobilną.

Beacony są obecnie najbardziej powszechną technologią wspierającą tworzenie i rozwój inteligentnych miast. Ich wykorzystanie pozwala m.in. na wsparcie turystów w zwiedzaniu i poznawaniu miasta - bez mapy są oni w stanie odnaleźć historyczne punkty, zwiedzić muzea czy odwiedzać parki. Dedykowane aplikacje wspierane infrastrukturą ułatwiającą lokalizowanie pozwalają na nawigowanie ich z punktu A do B, dostarczając przy okazji informacji na temat mijanych atrakcji. Z takiej technologii korzysta już m.in. Piacenza we Włoszech czy Barcelona w Hiszpanii. W pierwszym ze wspomnianych miast za pomocą sygnału pochodzącego z beaconów użytkownik za pośrednictwem aplikacji mobilnej otrzymuje dostęp do wirtualnej mapy miasta, która nie tylko go nawiguje, a również w czasie rzeczywistym informuje o mijanych zabytkach, obiektach sakralnych, placach, muzeach, wydarzeniach czy lokalizacjach najbliższych posterunków policji. W Barcelonie zbliżona aplikacja udostępnia zwiedzającym konkretne szlaki turystyczne, wskazując kierunek, w jakim powinni się udać, aby dotrzeć do kolejnego miejsca.

- Z punktu widzenia mieszkańca, jak i osoby nieznającej miasta, największym wyzwaniem jest efektywność poruszania się po jego przestrzeni. Chodzi jednak nie tylko o możliwość dotarcia do danego miejsca, ale - co mieści się w idei “smart” - dotarcia do takiego miejsca, które będzie interesujące dla konkretnej osoby, biorąc pod uwagę jej zainteresowania i preferencje - mówi Edward Mężyk. - Wykorzystując nowe technologie w turystyce miejskiej, samorządy są w stanie zaoferować społeczności całkiem nowy poziom zwiedzania, oparty na rzeczywistych potrzebach. Osoba nieznająca miasta, odwiedzając atrakcję turystyczną, może już w momencie pojawienia się w jej pobliżu otrzymać informacje na jej temat, wyrazić opinię czy uzyskać rekomendacje, gdzie powinna udać się dalej, aby odkrywać miasto zgodnie ze swoimi potrzebami - dodaje.

Dla samorządów to również szansa na efektywne zarządzanie ruchem turystycznym i zmniejszenie natężenia turystów w danym miejscu czy czasie. Na rynku można znaleźć gotowe rozwiązania, które wspierają władze miasta w realizacji idei Smart City w planach rozwoju aglomeracji. Jednym z nich jest platforma analityczno-remarketingowa. Dzięki zastosowaniu kombinacji technologii Bluetooth (beacony) i Wi-Fi (routery Wi-Fi) pozwala ona mierzyć ruch mieszkańców, analizować ich zachowania w rzeczywistych przestrzeniach użytkowych i na podstawie tych informacji wysyłać kontekstowe wiadomości mobilne. Dzięki instalacji beaconów w strategicznych punktach miasta lub wykorzystaniu routerów Wi-Fi władze dowiadują się, jak mieszkańcy korzystają z przestrzeni i jakich wyborów dokonują. Dostosowanie przestrzeni miejskich do tych potrzeb, a także wykorzystanie kontekstowych powiadomień mobilnych w komunikacji z mieszkańcami, to łatwa droga do zwiększania poziomu użyteczności miast.

Beacony wspierają również osoby niewidome i niedowidzące w poruszaniu się po mieście. Za pomocą tych niewielkich nadajników rozmieszczonych w powierzchniach sprzedażowo-usługowych lub kulturalnych, uzyskują oni mobilne powiadomienia nawigujące lub ułatwiające zlokalizowanie określonych obiektów. Takie zastosowanie beacony znalazły w 26 miejscach dzielnicy Bethel w Niemczech (obiekty sakralne, historyczne, medyczne, turystyczne), gdzie przy ich użyciu obiekty użyteczności publicznej przystosowane zostały do potrzeb osób niedowidzących. Odwiedzający, po zainstalowaniu specjalnej aplikacji na smartfonie, otrzymują dostęp do dodatkowych informacji o danym punkcie do przeczytania samodzielnie, przez drugą osobę lub w formie audio do odsłuchania.

Inteligentne miasta to również miejsca, w których nowe technologie skutecznie wspierają walkę z przestępczością. W Teksasie na popularnej trasie Riverwalk biegnącej wzdłuż rzeki w San Antonio zainstalowano 37 beaconów, których zadaniem jest ułatwienie pracy lokalnej policji poprzez szybsze wykrywanie sytuacji zagrożenia. Użytkownicy, którzy zainstalowali dedykowaną aplikację, otrzymali specjalny numer nawigacyjny beacona, dzięki któremu mogą sprawnie zgłosić niepokojącą sytuację przez telefon, informując jednocześnie o dokładnym jej położeniu.

- Dla miast kluczowa będzie umiejętność wykorzystania danych dostarczanych przez inteligentne technologie mobilne - przekonuje Edward Mężyk. - Wiedza o tym, co jest korzystne czy uciążliwe dla mieszkańców, daje możliwość dostosowania miasta, jego infrastruktury i działań osób zarządzających do potrzeb mieszkańców i turystów. Podobnie w przypadku poprawy bezpieczeństwa w mieście, na podstawie statystyk dotyczących ruchu, zachowań czy analiz psychograficznych mieszkańców, samorządy są w stanie lepiej rozporządzać przestrzenią publiczną i podnosić poziom jej użyteczności – podsumowuje.

Mimo że w Polsce idea inteligentnych miast nie jest jeszcze tak popularna, jak w Londynie czy Barcelonie, to już dzisiaj z powodzeniem realizowanych jest kilka dużych projektów. Jednym z nich jest gdański system sterowania oświetleniem ulicznym. Za sprawą specjalnych sterowników i transmisji danych łączy się on z serwerem centralnym i wpływa na kontrolę pory działania oświetlenia oraz regulacji jego mocy w zależności od natężenia ruchu. Szacuje się, że projekt przynosi miastu ok. 250 tys. zł oszczędności rocznie.

Z kolei w województwie małopolskim karetki pogotowia ratunkowego należące do 81 oddziałów wyposażone zostały w łączące się z centralnym systemem zarządzania moduły GPS, dzięki którym dyspozytorzy w szybki i prosty sposób mogą wysłać do pacjenta ambulans położony najbliżej jego lokalizacji. W efekcie czas oczekiwania na pomoc został skrócony, a komunikacja z zespołami karetek znacznie usprawniona.

Rozwiązania z zakresu Smart City wdrażają również polscy przedsiębiorcy. Jedną z marek wykorzystujących beacony i marketing Wi-Fi w celu poznania preferencji klientów i dopasowania oferty do ich oczekiwań jest sieć kawiarni Etno Cafe. Zespół korzysta w tym celu z narzędzi dostarczanych przez platformę Cluify, która na podstawie danych zbieranych m.in. w Etno Cafe w lokalu sieci w Pasażu Grunwaldzkim, dostarcza informacje statystyczne o ruchu jej klientów – m.in. ile osób odwiedziło placówkę w danym dniu, jakie miejsca są najczęściej uczęszczane czy w które dni występuje największe natężenie ruchu, a także jaka jest konwersja z osób przechodzących obok kawiarni na osoby wchodzące.

– Inteligentne miasta to wg nas miejsca odpowiadające oczekiwaniom zarówno mieszkańców, jak i klientów placówek usługowych – opowiada Łukasz Mrowiński z Etno Cafe. – Wykorzystując dostępne na rynku technologie, jesteśmy w stanie poznać oczekiwania klientów względem naszej marki i odpowiedzieć na nie w możliwie najlepszy sposób, np. optymalizując przestrzeń czy ofertę, a w efekcie budując długofalowe relacje.

W kolejnym kroku współpracy marka planuje przeprowadzenie kampanii marketingowych opartych na kontekstowych komunikatach mobilnych.

Samorządy coraz częściej dostrzegają w inteligentnych rozwiązaniach możliwość redukcji kosztów, a nawet pozyskania dodatkowych wpływów do budżetu miasta, a nie jedynie poniesienie nakładów. Z jednej strony gromadzone dzięki mobilnym rozwiązaniom dane o ilości wizyt w poszczególnych miejscach, czasu w nich spędzonym, obłożeniu transportu publicznego czy ilości niebezpiecznych sytuacji w połączeniu z ich analizą pozwalają stworzyć innowacyjne i szybko rozwijające się środowisko, które przyciąga inwestorów. Z drugiej strony, w długiej perspektywie to właśnie ich wykorzystanie w mieście pozwala uzyskać wysoki zwrot z inwestycji w postaci optymalizacji procesów i działań wchodzących w skład zarządzania obszarami miejskimi, zwiększania komfortu życia czy poziomu zadowolenia mieszkańców, a także stałego podnoszenia konkurencyjności metropolii miejskich.