333 doby nagrań z archiwum Polskiego Radia Wrocław będą dostępne dla każdego

Projekt „Tu Polskie Radio Wrocław…” – upowszechnianie dziedzictwa kulturowego zdigitalizowanych zasobów archiwum dźwiękowego Radia Wrocław” został wybrany w sierpniu tego roku przez Zarząd Województwa Dolnośląskiego do dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 (RPO WD).

Całość przedsięwzięcia, które rozpocznie się we wrześniu a zakończy w kwietniu 2014 roku ma kosztować ponad 2,1 mln zł. Większość tej kwoty, bo prawie 70 procent, pokryje dotacja z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego. Z finansowym wsparciem Unii Europejskiej PR Wrocław nie tylko kupi niezbędny do cyfryzacji archiwum sprzęt. Większą część kosztów pochłonie zatrudnienie specjalistów, którzy zajmą się najpierw pracochłonną obróbką materiałów dźwiękowych, a następnie ich udostępnianiem w Internecie.

O dostęp do archiwum PRW stara się co roku kilka tysięcy osób. Taśmotekę udostępnia się dziś tylko w siedzibie radia. Digitalizacja umożliwi bezpłatne rozpowszechnianie większości tych nagrań on-line, poprzez specjalnie stworzony portal internetowy. Ocenia się, że łączny czas zdigitalizowanych audycji, które będzie można udostępnić, to ponad 8 tysięcy godzin. Po przetworzeniu nagrania w postaci cyfrowej będą miały rozmiar co najmniej 12 terabajtów. Dla porównania: odtworzenie filmów znajdujących się na płytach DVD o łącznej pojemności tylko jednego terabajta zajęłoby aż 18 dób.

Ale digitalizacja to żmudny proces. Odbywa się w czasie rzeczywistym, czyli trwa tyle, ile przerabiane słuchowisko czy koncert. Doliczyć do tego należy też czas potrzebny na przygotowanie szpuli z taśmą do nagrania i obróbkę dźwięku. Jeśli podczas zgrywania taśma się zerwie, trzeba ją skleić, a proces nagrywania do komputera – nawet w całości – powtórzyć. Szacuje się, że przeniesienie 4 godzin materiału dźwiękowego do archiwum cyfrowego wymaga 10 godzin pracy.

Archiwum Polskiego Radia Wrocław, zawierające reportaże, słuchowiska, relacje, audycje z lat 1946-2011, mieści się na ponad 70 tysiącach taśm. Każda z nich to cienki, namagnesowany pasek z tworzywa sztucznego, którego trwałość z każdym rokiem słabnie. Oznacza to, że wkrótce wiele cennych nagrań może bezpowrotnie zniknąć, zanim powstaną ich zabezpieczone przed degradacją kopie. A wrocławska rozgłośnia może się pochwalić unikatowymi archiwaliami. Najstarsze z nich to np. poniemieckie fragmenty przemówień hitlerowskich przywódców. Do polskich rarytasów należą nagrane we wrocławskim studiu już w 1948 roku słuchowiska „Małgorzata” i „Mistrz Pathelin” czy przedwojenne nagrania pochodzące z Radia Lwów i Wilno.

Radiowe archiwum skrywa też prawie kompletny zestaw nagrań kabaretowego magazynu Studio 202, rejestrowanego od 1957 roku Jak podają sami twórcy Studia, ich program to najstarsza na świecie cykliczna radiowa audycja satyryczna, z kilkoma tysiącami emisji na antenie wrocławskiej i ogólnopolskiej. Wśród nagrań radiowych znajdziemy też relacje z planów zdjęciowych kultowych filmów i seriali (jak „Sami swoi”, „Lalka”, „Czterej pancerni i pies”) oraz zapisy wrocławskich i dolnośląskich festiwali (jak Wratislavia Cantans, Festiwal Chopinowski w Dusznikach, festiwale w Kudowie-Zdroju i Szczawnie-Zdroju, Legnica Cantat, Przegląd Piosenki Aktorskiej, Giełda Piosenki Turystycznej, Jazz nad Odrą).

Polskie Radio Wrocław dokumentowało również historię: Międzynarodowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju, który odbył się we Wrocławiu w 1948 roku, pierwszy lot człowieka w kosmos w 1961 roku czy pierwszy (i jedyny) taki lot w wykonaniu Polaka (materiały Studia Kosmos z 1978 roku), wizytę papieża Jana Pawła II we Wrocławiu w 1983 roku, wydarzenia roku 1989 (reportaże, komitety wyborcze) czy powódź tysiąclecia z 1997 roku. Na radiowych taśmach zachowały się głosy postaci świata polityki i kultury: Vaclava Havla, Józefa Piłsudskiego, Jerzego Grotowskiego, Czesława Miłosza i wielu innych.