American Film Festival wraca do Nowych Horyzontów. Znamy pierwsze szczegóły

Filmy, które zostaną zaprezentowane podczas tegorocznej edycji American Film Festival, pochodzą z najważniejszych festiwali światowych i amerykańskich, ale również z wyjątkowo silnej reprezentacji filmów zgłoszonych bezpośrednio na festiwal, w tym ukończonych w polskich firmach post-produkcyjnych w rezultacie udziału w programie US in Progress.

Wśród nich znajdą się filmy, które zostaną pokazane po raz pierwszy w Polsce, perły amerykańskiego kina niezależnego oraz retrospektywa wczesnej twórczości króla kina niezależnego – Jima Jarmuscha.

Humor, wyobraźnia i kryzys

– Pandemia i zachowania wywołane czy spotęgowane przez zagrożenie wirusem obecne są w kilku filmach wyprodukowanych w ostatnim roku i nie zabraknie ich, w lekkiej wersji komediowej czy dramatycznej, w programie AFF – mówi Urszula Śniegowska, dyrektor artystyczna American Film Festival.

Jednym z filmów ujmujących specyfikę relacji na odległość i wykorzystywania technologii w czasie pandemii jest formalnie oszczędny, bo zrealizowany niemal w całości poprzez aplikację Zoom, która na stałe wpisała się pandemiczny krajobraz, „Language Lessons” w reżyserii oraz z udziałem Natalie Morales (dotąd popularnej aktorki znanej głównie z seriali), której partneruje Mark Duplass („Siostra twojej siostry”). Przez 90 minut jedynie twarze aktorów, jednak dzięki ich kreacjom i świetnemu scenariuszowi, zwyczajne z pozoru lekcje hiszpańskiego online przeradzają się w fascynujący thriller, w którym nie zabrakło charakterystycznego duplassowskiego humoru.

Jedną z bardziej oryginalnych propozycji, które znajdziemy w tegorocznym programie, jest bez wątpienia „Cryptozoo”, drugi film Dasha Shawa i Jane Samborski. Prezentowana na Berlinale oraz nagrodzona na Sundance laurem za innowacyjność animacja pełnometrażowa dla dorosłych to fantasmagoria o mitycznych stworach przetrzymywanych w niezwykłym zoo. Zabiera nas w niesamowity świat snów, mitów i wytworów wyobraźni, pozwalających przetrwać przyziemne wydarzenia zwyczajnej codzienności, ale i rozwinąć skrzydła imaginacji. W „Cryptozoo” usłyszymy także plejadę gwiazd, które użyczyły głosów postaciom, m.in. Grace Zabriskie, Michaela Cerę i Zoe Kazan.

Trudne emocje i tematy bez tabu

Także z Sundance – gdzie bardzo widoczna była silna reprezentacja reżyserek – na AFF przyjedzie „Mayday”, debiut Karren Cinorre, ze świetną Grace Van Patten w roli głównej i epizodycznym występem Juliette Lewis. Bohaterka filmu przenosi się do utopijnego świata zdominowanego przez kobiety, przywodzącego na myśl Narnię, ale i wyspę z „Władcy much”. Za stronę wizualną tego feministycznego projektu odpowiedzialny jest w dużym stopniu Sam Levy, operator „Wendy i Lucy” czy Frances Ha oraz Aleksandra Staszko, kostiumografka filmów „Zimna wojna” i „Obywatel Jones”.

– Kolejny tytuł, z którego jesteśmy dumni, to „Ludi” w reżyserii debiutanta Edsona Jeana. Film odkryliśmy dla naszych widzów przez program US in Progress, dzięki któremu projekt uzyskał ostateczną postać z pomocą polskiej firmy Fixafilm – mówi Urszula Śniegowska.

„Ludi” to pozornie prosta historia pielęgniarki z Haiti, młodej emigrantki we wrogim środowisku Miami, zainspirowana doświadczeniami matki reżysera. Całość ujmuje bezpretensjonalnością i jednocześnie porusza prostym obrazem życia codziennego ciężko pracujących kobiet-emigrantek, dając jednak wytchnienie dzięki subtelnemu humorowi. Film otwierał Miami International Film Festival, był także pokazywany na SXSW w Teksasie.

Wśród bardzo silnej reprezentacji dokumentalnej pojawi się zaś między innymi „Who We Are: A Chronicle of Racism in America” w reżyserii Emily i Sarah Kunstler, bogato ilustrowany archiwaliami film-wykład nagrodzony jako najlepszy dokument na festiwalach w Austin i w Seattle. „Who We Are…” zawiera wybuchową dawkę informacji o relacjach rasowych we współczesnej Ameryce, a cała narracja niesiona jest poprzez niezwykle emocjonalne opowieści o osobistych doświadczeniach czarnoskórego historyka, Jeffreya Robinsona.

Temat odkrywania przeszłości własnej grupy etnicznej i powrotu do korzeni pojawia się także w czarnej (nomen omen) komedii „The Sleeping Negro” Skinnera Myersa, której bohater postanawia wyrwać się z „oków”, jakie narzuciły my wychowanie, edukacja i uwewnętrznione uprzedzenia rasowe. Wydaje się, że taki temat emocjonalnego i duchowego wyzwolenia staje się motywem przewodnim wielu współczesnych filmów z USA i będzie zauważalny w programie AFF.

Klucz do zrozumienia współczesności

Obok najnowszych dzieł z tegorocznych festiwali, w programie American Film Festival znalazła się spora dawka klasyki kina, a wśród nich – między innymi – 7 wczesnych filmów Jima Jarmuscha („Kawa i papierosy”, „Inaczej niż w raju”, „Nieustające wakacje”), które stanowią historyczne tło dla amerykańskiego kina najnowszego, ale i pomagają zrozumieć lata 80. czy 90.

– Podobnie jak pozostałe, nowo odrestaurowane filmy z archiwów, które chcemy przypomnieć – w tym „Chameleon Street”, satyra społeczna z 1989 roku, nazwana niedawno „zagubionym majstersztykiem czarnego kina amerykańskiego” oraz „jednym z bardziej prowokacyjnych i odważnych filmów z USA”, ukazująca jak płynne są w amerykańskim społeczeństwie kategorie rasy czy pochodzenia na przykładzie historii luźno opartej na faktach z życia Williama Douglassa Streeta Jr, słynnego niegdyś naciągacza i oszusta o wielu tożsamościach – podsumowuje Śniegowska.

 

12. American Film Festival odbędzie się stacjonarnie w dniach 9-14 listopada we wrocławskim Kinie Nowe Horyzonty. Karnety w cenach 290 zł (lub 275 zł dla osób posiadających Kartę Klubu Przyjaciół KNH) i akredytacje (dziennikarskie w cenie 200 zł, branżowe w cenie 290 zł) będzie można kupić od 21 września poprzez stronę festiwalu.

Po zakończeniu AFF w stacjonarnej odsłonie, odbędzie się druga część festiwalu w formie online. Została zaplanowana w dniach 1-14 grudnia 2021, szczegóły na ten temat poznamy wkrótce.