Bezpieczeństwo na nowym stadionie pod znakiem zapytania Cz. 1.

Już w marcu pisałem, że  największe zagrożenie z organizowaniem imprez na wrocławskim stadionie to wcale nie mecze podczas Euro 2012. Najważniejsze testy obiekt, jego otoczenie i służby odpowiedzialne za zapewnienie widzom bezpieczeństwa, przejdą od sierpnia do października, kiedy na stadionie planowanych jest od 8 do 10 imprez masowych.

Jednak od tego czasu sporo się zmieniło.
Według planów miasta sierpień miał być miesiącem testów na nowym stadionie. Zakładano, iż podczas kilku meczów z ograniczoną widownią zostaną przetestowane systemy IT, telewizji przemysłowej, sposoby wejścia i wyjścia oraz infrastruktura okołostadionowa. Wszystkie te elementy składają się na bezpieczeństwo uczestników imprez masowych.
Do planowanych testów jednak nie doszło z powodu trwających ciągle intensywnych prac budowlanych, tak na stadionie, jak i w jego okolicach. Niesie to niebezpieczeństwo chaosu i braku odpowiedniej organizacji podczas pierwszych imprez na stadionie (Monster Jam, walka Adamek-Kliczko oraz koncert Georga Michaela).

Brak wiedzy jak zachowują się systemy IT lub np. biletowe, brak świadomości o sposobie poruszania się widzów po stadionie i w jego obrębie czy np. zbyt mała liczba miejsc parkingowych i niedostateczna liczba środków komunikacji miejskiej może spowodować, że pozytywne wrażenia z ww. imprez widoczne w telewizji nie przełożą się na zadowolenie i satysfakcję widzów. Może to  pociągnąć za sobą negatywną opinię o Wrocławiu i o braku umiejętności włodarzy miasta w kwestii zapewnienia odpowiedniego komfortu widzom.



Organizacja imprezy masowej wiąże się z wieloma ważnymi czynnikami i aspektami, które muszą być rozważone i opracowane na długo przed taką imprezą. Zasadniczo przyjmuje się, że aspekty te można podzielić na siedemdziesiąt głównych grup (wg założeń specjalistów brytyjskich).
Postaram się przybliżyć te punkty.

Zasada pierwsza oraz podstawowa: rozróżniajmy pojęcia związane z zarządzaniem imprezą masową i grupą ludzi od jej kontroli. Jako widzowie jesteśmy zarządzani w momencie, kiedy wszystko jest ok i impreza toczy się zgodnie z założeniami organizatorów. Natomiast w przypadku np. wybuchu pożaru poprzez odpowiednie służby jesteśmy kontrolowani (np. do wyjść ewakuacyjnych). W tym drugim przypadku stosowane są odpowiednio wcześniej przygotowane plany działania w momentach zagrożenia. Z zasady wiadomo też, że lepiej zarządzać niż kontrolować grupą osób.

Kolejnym ważnym aspektem, który musi być brany pod uwagę przez organizatorów to odpowiednie zaplanowanie każdej z imprez oraz świadomość, że żadna impreza nie jest taka sama. Organizatorzy powinni więc przeanalizować za każdym razem (przed i zaraz po zakończeniu) takie aspekty jak rodzaj imprezy, jej miejsce i czas, wszystkie organizacje, które są odpowiedzialne za jej przebieg, sposób informowania o imprezie, jakie zasoby będą potrzebne, na jakie potencjalne problemy możemy się natknąć i co należy czynić w każdym z takich przypadków. Oczywiście ważnymi sprawami są też liczba osób biorących udział w imprezie oraz ich przekrój i status społeczny (inaczej będą się zachowywali widzowie koncertu muzyki klasycznej, a inaczej kibice dwóch klubów rozgrywających lokalne derby).

Bardzo często zdarza się, że organizatorzy ‘spoczywają na laurach’ po zakończeniu imprezy, która była sukcesem (tak medialnym, jak i organizacyjnym) i nie przykładają wystarczająco dużo wysiłku do organizacji kolejnej, licząc na to, że skoro wcześniej było dobrze, to i następnym razem tak będzie. Dotyczy to również widzów, którzy często zakładają, że skoro podczas jednej imprezy na stadionie było komfortowo i bezpiecznie to na pewno będzie tak samo następnym razem. Pamiętajmy, że  do każdego meczu lub koncertu należy się przygotować (np. sprawdzić połączenia tramwajów, odpowiednio wcześnie wyjść/wyjechać, zorientować się w posiadanym miejscu na stadionie itp.).

Następną zasadą są testy wszelkich systemów, które będą użyte podczas imprezy masowej. Z zasady testy takie powinny być wykonywane przynajmniej dwukrotnie: na dzień przed imprezą oraz na kilka godzin przed jej rozpoczęciem. Ważne jest aby w przypadku usterki mieć tzw. Plan B, który zastąpi działanie np. systemu biletowego. Dodatkowo należy zapewnić odpowiednią komunikację pomiędzy służbami odpowiedzialnymi za organizację i zarządzanie imprezą masową. Już dziś wiadomo, że we Wrocławiu takich testów nie będzie, oraz, że utrudniona będzie kwestia komunikacji wokół stadionu (brak dojazdu tramwajami, ograniczona liczba miejsc parkingowych, brak buspasów i odpowiedniej ilości taboru, który mógłby obsłużyć imprezy na ponad 40 tys. widzów).

Przed każdą imprezą masową organizatorzy (oraz po części uczestnicy) powinni zadać sobie pytanie: a co jeśli… ? Spróbujmy za każdym razem zastanowić się „co jeśli tramwaj nie przyjedzie na czas” lub „co jeśli wyjadę za późno i wszystkie miejsca parkingowe przy stadionie będą zajęte”? Czy będziemy wtedy narzekać na własne (i organizatorów) nieprzygotowanie, czy też zastosujemy wyjście awaryjne? Zastanówmy się również jakie ryzyka mogą na nas czekać (np. czy jest możliwość napotkania pseudokibiców przeciwnej drużyny i co w takim przypadku zrobimy?). W przypadku organizatorów ustalenie ryzyka to jedna z najważniejszych kwestii. Ryzykom muszą być nadane priorytety a następnie na każde z nich powinien zostać przygotowany plan wyjścia z takiej sytuacji.

--------

Za tydzień kolejna część informacji i porad w związku z imprezami organizowanymi na wrocławskim stadionie. Liczymy na Państwa komentarze lub pytania, na które postaramy się odpowiedzieć.

--------------------------
Autor jest niezależnym specjalistą pracującym w temacie imprez masowych od ponad 10 lat. Doświadczenie oraz wiedzę teoretyczną dotyczącą psychologii i socjologii zachowań tłumów, sposobów pracy, metod i technologii wykorzystywanych przy organizacji imprez masowych zdobył w Wielkiej Brytanii, pracując m.in. z osobami odpowiedzialnymi za organizację meczów Celticu Glasgow, Dundee FC i Dundee United oraz wykładowcami University of St. Andrews, University of Dundee i University of Abertay Dundee. Obecnie współpracuje z Towarzystwem Upiększania Miasta Wrocławia.