Konferencja o „Wielkich dniach Wrocławia” [PROGRAM]

Jak napisano w opisie wystawy, Wrocław to miasto o długiej tradycji wystawienniczej, od 1913 roku posiadało na skraju parku Szczytnickiego rozległe i dobrze zagospodarowane tereny wystawowe z monumentalnymi budowlami: Halą Stulecia, Pawilonem Czterech Kopuł, pergolą, restauracją – dzieła projektu tak wybitnych architektów, jak Maks Berg i Hans Poelzig.

– To właśnie tutaj nowe polskie władze zdecydowały się w 1948 roku na realizację imponującej swymi rozmiarami Wystawy Ziem Odzyskanych, która w ciągu stu dni, poprzez manifestację możliwości twórczych polskich środowisk artystycznych, w tym przede wszystkim architektów i urbanistów, miała podkreślać historyczne prawa Polski do Ziem Zachodnich i Północnych – można przeczytać w oposie ekspozycji. – Propagandowy charakter wystawy przewidywał podzielenie je na trzy części: problemową, skupioną wokół wystawienniczych terenów Hali Stulecia (przemianowanej wówczas na Halę Ludową) z centralnie ustawioną na ten cel Iglicą projektu Stanisława Hempla; część społeczno-gospodarczą umiejscowioną na obecnych terenach ogrodu zoologicznego oraz na bardziej komercyjną, znajdującą się w centrum miasta (dawny Plac Młodzieżowy, obecnie teren przy Barze Barbara przy ul. Świdnickiej) – dodano.  

W okolicach Hali Stulecia i na terenach zoo wzniesiono w tym celu 50 dodatkowych pawilonów. Do organizacji tego dużego przedsięwzięcia zatrudniono wielu architektów, głównie z Warszawy, którzy mieli już doświadczenia w projektowaniu polskich pawilonów na wystawach światowych w Paryżu (1925 i 1937) oraz w Nowym Jorku (1939). Całość prac architektoniczno-plastycznych koordynował prof. Jerzy Hryniewiecki. Prócz niego, w realizacji prac uczestniczyło ponad 100 twórców ze Stanisławem Hemplem, Markiem Leykamem, Stanisławem i Wojciechem Zamecznikami, Stefanem Porębowiczem i Tadeuszem Ptaszyckim, Xawerym Dunikowskim oraz Janem Cybisem.

Mimo, że organizatorzy wystawy – jak sami o tym pisali – starali się „ukryć” niemiecką przeszłość Wrocławia oraz „pruskie” budynki wystawowe (w sposób szczególny przeszkadzała Hala Stulecia, wtedy też przemianowana na Halę Ludową) – okazały się one tak funkcjonalne, że z powodzeniem zostały wykorzystane w trakcie trwania polskiej wystawy.

Wystawa, prezentowana w Muzeum Architektury we Wrocławiu od 12 kwietnia do 10 czerwca 2018 roku, została przygotowana z okazji 70. rocznicy Wystawy Ziem Odzyskanych.

Głównym akcentem ekspozycji jest kilkadziesiąt fotografii dokumentujących proces montażu oraz moment otwarcia Wystawy Ziem Odzyskanych oraz zdjęcia ukazujące architekturę pawilonów wystawowych, autorstwa tak wybitnych fotografików jak m.in. Adam Czelny, Krystyna Gorazdowska, Jan Bułhak, czy Edward Falkowski.

Na wystawie pokazywane są również szkice akwarelowe do panoramy „Bitwa na Psim Polu”, plakaty z WZO oraz przewodniki i licznie wówczas produkowane gadżety.

Kuratorką ekspozycji jest Maria Zwierz. Wystawę można oglądać w Muzeum Architektury we Wrocławiu ( ul. Bernardyńska 5) i jest czynna do 17 czerwca 2018 roku.

Program konferencji:

9:00 – 9:30 | powitanie gości przez wiceprezydenta Wrocławia Adama Grehla, dyrektora Muzeum Architektury Jerzego Ilkosza oraz dyrektora Ośrodka „Pamięć i Przyszłość” Marka Mutora

9:30 - 9:50 | prof. Jakub Tyszkiewicz, Propagandowe aspekty WZO we Wrocławiu

9:50 - 10:10 | dr Maria Zwierz, Architektura pawilonów i rozplanowanie WZO

10:10 - 10:30 | Michał Duda, Antyteza – Iglica i Stanisław Hempel na WZO

10:30 - 10:50 | Beata Stragierowicz, Panorama „Bitwy na Psim Polu” i jej twórcy

10:50 - 11:20 | dyskusja

11:20 - 11:40 | przerwa na kawę

11:40 - 12:00 | dr Tomasz Mikołajczak, Wnętrza pawilonów na WZO

12:00 - 12:20 | dr Sylwia Świsłocka-Karwot, Salon plastyczny

12:20 - 12:40 | prof. Anna Markowska, Kompozycje z rzeczy pod ręką

12:40 - 13:00 | dr Karolina Tomczak, Xawery Dunikowski we Wrocławiu i na WZO

13:00 - 13:30 | dyskusja i podsumowanie konferencji

Współorganizatorem konferencji jest Centrum Historii Zajezdnia oraz Sieć Ziem Zachodnich i Północnych.