Które zapachy pobudzają nasz apetyt? Naukowcy z Wrocławia znają odpowiedź

Nadwaga i otyłość to coraz powszechniejszy w Polsce problem. Walczymy z nią przez sport i stosowanie różnych diet. Nierzadko sięgamy też po preparaty wspomagające odchudzanie.

– Dziś rynek suplementów diet regulujących apetyt jest ogromny – kupujemy ponad 625 mln opakowań takich substancji rocznie. Problem polega na tym, że albo ich skuteczność jest dyskusyjna, albo wywołują wiele skutków ubocznych – tłumaczy Jacek Łyczko, doktorant w Katedrze Chemii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

Zespół badaczy pod jego kierunkiem ma zamiar opracować takie środki wspomagające odchudzanie, które będą bezpieczne i nie będą pachniały nieprzyjemnie. Z naturalnych i bezpiecznych olejków eterycznych oraz aromatów spożywczych naukowcy skomponują kombinacje zapachowe, które będą zwiększać lub zmniejszać apetyt. Będą one nanoszone na blottery – tekturowe paski, których używamy w perfumeriach.

– Naszym celem nie jest odstraszenie ludzi od jedzenia, wywoływanie negatywnych skojarzeń czy poczucia winy u osób ze zbyt dużą masą ciała – wyjaśnia Łyczko. – Chcemy wywołać uczucie sytości, które będzie kojarzyło się np. ze zjedzeniem pysznego, ale kalorycznego deseru. Chcemy też skierować ich apetyt na zdrowsze produkty. Żeby miały na przykład ochotę na pełnoziarniste pieczywo, a nie na białą bułkę. Dzięki temu będą jadły mniej i lepiej – tłumaczy.

Na stworzenie nowej generacji środków regulujących apetyt zespół z UPWr zdobył 1,5-milionowy grant Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Pierwszym etapem tego projektu było przeprowadzenie badania ankietowego m.in. na temat tego, jakie aromaty kojarzą się Polakom ze smacznym jedzeniem.

Wzięło w nim udział  530 osób, w tym 328 kobiet. Na podstawie podanych przez uczestników wzrostu i masy ciała, wyznaczono wartość ich wskaźników wagowo-wzrostowych (BMI). Średnia wartość tego wskaźnika wśród badanych wynosiła 29,13 kg/m2 (nadwaga). Najniższa odnotowana wartość to 14,68 kg/m² (niedowaga), zaś najwyższa – 58,82 kg/m² (otyłość III stopnia).

W badaniu zaobserwowano między innymi istotne statystycznie różnice w reakcji na produkty o aromacie wanilii. W przypadku osób z prawidłową masą ciała, zapach ten miał mniejszy wpływ na apetyt niż u osób z nadwagą lub otyłością (wpływ ten zadeklarowało aż 68% badanych).

Podobnie było w przypadku ekspozycji na zapach bananów. 68% respondentów miało po nim chęć na zjedzenie czegoś, z czego dwie trzecie to osoby z nadwagą lub otyłością. 

Poczucie błogości wśród 42,5% ankietowanych (225 osób) wywoływał zapach kawy, u 30% (159 osób) – zapach lodów waniliowych, a u 27,2% osób (144 osób) był to zapach lodów czekoladowych. Najbardziej sycącymi zapachami okazały się zapachy produktów mięsnych.

W kolejnych etapach projektu zespół naukowców z Wrocławia, na podstawie tych wyników skomponuje odpowiednie zapachy i przebada je pod względem chemicznym. Później przedstawi je do analizy ekspertom sensorycznym, a w rezonansie magnetycznym przetestuje ich oddziaływanie na odpowiednie ośrodki w ludzkim mózgu.

Jak informuje Uniwersytet Przyrodniczy, zanim zobaczymy efekt końcowy, badania te potrwają jeszcze ponad dwa lata.