Mikołaj czy Gwiazdor - kto przychodzi do wrocławian?

Małopolska i Podkarpacie to miejsce Aniołka. Tutaj 6 grudnia pojawia się Mikołaj, ale 24 już Aniołek, który przynosi prezenty dzieciom i dorosłym. - U mnie w domu na Święta przychodzi Aniołek. Ale to dlatego, że mój tato jest z Rzeszowa. Ja się urodziłam we Wrocławiu, bo moja mama stąd pochodzi, ale jakoś przejęliśmy tę tradycję taty – mówi Dominika, uczennica wrocławskiego liceum.

Na Górnym Śląsku grzeczne dzieci odwiedza z kolei Dzieciątko, utożsamiane z postacią Jezusa Chrystusa.
- W mojej rodzinie jest Św. Mikołaj, ale u mojej przyjaciółki, która mieszka w Gliwicach, a na studiuje we Wrocławiu jest Dzieciątko. Nawet ją o to kiedyś pytałam, ale mówiła mi, że od dziecka tak było, że czekało się na Dzieciątko, które 24 grudnia przyniesie prezenty- tłumaczy Monika, studentka Uniwersytetu Wrocławskiego.

Na Kaszubach i w Wielkopolsce, a także sporadycznie na Dolnym Śląsku prezenty pod choinkę przynosi Gwiazdor. Nazwa Gwiazdora prawdopodobnie wywodzi się od grup kolędników XIX wieku.
Przebrani chłopcy w wigilię chodzili po domach, śpiewali, a w zamian dostawali różne dary. Wraz z nimi szła postać ubrana w baranicę i futrzaną czapę, z twarzą ukrytą pod maską lub umazaną sadzą- tzw. "wysłannik gwiazd". XX wiek to pojawienie się postaci Gwiazdora, jako tego, który roznosi prezenty. W Polsce używany był wśród mieszczan, a zaczerpnęliśmy go z Niemiec. - Moja babcia pochodzi z Wielkopolski i zawsze, jak dostaję od niej prezent to podpisane jest „dla Mateusza Gwiazdor”. Ale jej córka, a moja mama pisze już „Św. Mikołaj”, podobnie jak ja - mówi Mateusz.

Kaszubska i wielkopolska tradycja znana jest także wrocławianom. W wielu rodzinach, to dziadkowie podtrzymują tradycję Gwiazdora. U Agnieszki, której babcie pochodzą ze Lwowa postać Gwiazdora wciąż jest obecna.
– Prezenty zawsze podpisane są przez Gwiazdora - mówi wrocławianka. Jednak młodsze pokolenia rodziny Agnieszki używa już imienia Mikołaja.

Święty Mikołaj pojawił się w Polsce za sprawą kultury anglosaskiej, w szczególności amerykańskiej i zaczął być kojarzony nie tylko z Mikołajkami 6 grudnia, ale także z Bożym Narodzeniem. Jego wizerunek opracowany ponoć w 1930 roku na potrzeby koncernu Coca-Coli okazał się być nieodłącznym elementem promocji handlowych. Komercja i potrzeby konsumenckie wyparły zupełnie Mikołaja Biskupa, a zaczęły promować sympatyczną postać Mikołaja w czerwonej czapce, z brodą i wielkim brzuchem.
- U nas pod choinką prezenty zostawia Mikołaj. Jednak najstarsze pokolenie, czyli moi pradziadkowie przez całe życie opowiadali nam o Mikołaju Biskupie. Dlatego już jako dorosły człowiek, kiedy patrzę na komercjalizację tej postaci, to trochę mi żal - mówi Piotr, ekonomista.

A kto zostawia prezenty pod waszymi choinkami? Mikołaj, Gwiazdor a może Dziadek Mróz?