O wrocławskich fotografiach ze stanu wojennego i z terenu dawnego Gułagu

„Gułag” jest dokumentalnym projektem fotograficznym, który Tomasz Kizny realizował w latach 1986–2003. Wspomina w nim m.in. o Wrocławiu jako mieście, do którego po wojnie przesiedlono wielu byłych więźniów obozów sowieckich i zesłańców. Motywacją do podjęcia tematu było odkrycie przez Tomasza Kiznego zdjęć z Workuty (z lat 1955–1956), które przywieźli ze sobą do Wrocławia byli więźniowie. Kontynuacją „Gułagu” był projekt „Wielki Terror w ZSRR 1937–1938” zrealizowany w latach 2008–2011. Podróżując po obszarze byłego ZSRR Tomasz Kizny fotografował „sowieckie pola śmierci” – miejsca egzekucji i zbiorowe groby. Realizował wywiady wideo z dziećmi rozstrzelanych, prowadził kwerendy w archiwach. Rezultatem tej pracy jest 500–stronicowy album „Wielki Terror ZSRR”, który ukazał się w 2013 roku po francusku i po polsku oraz towarzysząca mu wystawa prezentowana w kilku miastach w Polsce, Francji, Szwajcarii i Niemczech.

Tomasz Kizny to fotograf i dziennikarz, jeden z założycieli Niezależnej Agencji Fotograficznej „Dementi”, w której działał w latach 1982–1991. Agencja powstała we Wrocławiu w 1982 roku, a do 1989 była jedyną niezależną agencją fotograficzną w Polsce. Jej członkowie dokumentowali wydarzenia stanu wojennego, strajki, demonstracje, happeningi, aksamitną rewolucję w Czechosłowacji, krwawą w Rumunii, upadek komunizmu w ZSRR.

To dzięki agencji świat obiegły zarejestrowane obrazy m.in. ciężarówki ZOMO, która przejechała nad demonstrantem Jarosławem Hykiem na placu Czerwonym we Wrocławiu w sierpniu 1982 roku. Fotografie agencji publikowane były na łamach: „The New York Times”, paryskiego „Kontaktu”, londyńskiego „Dziennika Polskiego”, „Tages Zeitung”, „The Guardian”, „Paris Match”. Tomasz Kizny był ponadto w latach 1991–1999 współpracownikiem kwartalnika „Karta”. Jest autorem książek albumowych „Gułag” (2003) oraz „Wielki Terror” 1937–1938 (2013).

Spotkanie z nim poprowadzi dr Mateusz Palka – doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, kulturoznawca, autor tekstów krytycznych i esejów o sztuce, fotograf. Jest współautorem wystawy stałej „Misja: Polska” poświęconej życiu i działalności Jana Nowaka-Jeziorańskiego i Władysława Bartoszewskiego. To kurator i współautor wystaw fotograficznych, biograficznych i muzealnych, a także współscenarzysta komiksów „Kurier z Warszawy” (2014) i „Wojna w eterze” (2018) oraz współautor książki „Jan Nowak-Jeziorański. Biografia opowiadana” (2014). To członek ZPAF-u, ktróry pracuje w Gabinetach Świadków Historii Muzeum Pana Tadeusza ZNiO.

Spotkanie z cyklu Misja: Polska. Misja: Wrocław odbędzie się w Muzeum Pana Tadeusza w czwartek 24 stycznia o godzinie 17.00.  Wstęp jest bezpłatny, ale liczba miejsc jest ograniczona (wejściówki są do odebrania w kasach muzeum, możliwa jest rezerwacja mailowa pod adresem [email protected]. Zarezerwowane wejściówki należy odebrać najpóźniej pół godziny przed spotkaniem).

Misja: Polska. Misja: Wrocław to cykl wykładów i spotkań, w ramach których goście poruszają tematykę powojennych dziejów Wrocławia i Dolnego Śląska – regionu jak w soczewce skupiającego dramatyczne wydarzenia czasów współczesnych. – Okres od 1945 roku to czas przemiany miasta z niemieckiego Breslau w polski Wrocław, niemieckiego Niederschlesien w polski Dolny Śląsk. To czas niemal całkowitej wymiany ludności, odbudowy z ruin, powstania nowej administracji, tworzenia zrębów życia naukowego i kulturalnego, ale też walki z panującym ustrojem. W czasie naszych spotkań rozmawiamy o dziejach miasta i regionu, a także o poszukiwaniach tożsamości przez mieszkańców, którym przyszło żyć w zupełnie obcym zakątku Europy – można przeczytać w opisie wydarzenia.