Odkrywamy Wrocław: nasz własny plac gwiazdy

W drugiej połowie XIX wieku baron Georges Haussmann wyburzył sporą część centrum Paryża i zaprojektował to miasto od nowa. Dzięki niemu stało się ono wzorem dla całej ówczesnej Europy. I to dosłownie. Jego pomysły urbanistyczne, a szczególnie plac gwiaździsty, były rozwijane i pojawiały się w innych częściach Starego Kontynentu. We Wrocławiu, który akurat wtedy zaczynał wchodzić w swój złoty okres (m.in. dzięki pieniądzom, jakie Cesarstwu Niemieckiemu płaciła Francja po przegranej wojnie) – także.



Dzisiejszy plac Powstańców Śląskich: w formie okrągłego ronda z niewielkim parkiem pośrodku, na przecięciu ulic: Powstańców Śląskich, Kamiennej, Sudeckiej, Zaporoskiej i Pretficza jest koncepcyjnie wzorowany na paryskim placu Gwiazdy.
Zaprojektowany pierwotnie przez architektów i urbanistów Ferdinanda Alexandra Kaumanna i Augusta Hoffmanna w roku 1880, zrealizowany został dopiero kilkanaście lat później, w 1895. Był częścią wielkiego zamierzenia urbanistycznego na południowym ówczesnym przedmieściu Wrocławia, zwanego Kaiser-Wilhelm-Viertel – "Dzielnicą Cesarza Wilhelma" poświęconemu Wilhelmowi.

Hoffman i Kaumann nie planowali jednak przenosić na środek placu pomnika, ani tym bardziej Łuku Tryumfalnego. Przeciwnie - pierwotnie środkowa część placu miała być placem targowym. dopiero później zmieniono przeznaczenie tego miejsca na cele rekreacyjne. Sam środek placu ma ok. 220 metrów średnicy i składa się z trójpasmowej okrężnej jezdni i zielonego, zadrzewionego placu pośrodku.

Pierwszym patronem nowego placu był cesarz Wilhelm I Hohenzollern (stąd pierwotna nazwa: Kaiser-Wilhelm-Platz), później prezydent Rzeszy (Reichs-Präsident-Platz), wreszcie od 1934 marszałek Paul von Hindenburg (Hindenburg Platz). Polską nazwę placu Powstańców Śląskich nadano w roku 1945. Wokół placu zaprojektowano i wzniesiono okazałe kamienice i gmachy użyteczności publicznej.

Jako ciekawostkę napiszemy, że do roku około 1937 przejeżdżające przez plac tramwaje jeździły jezdnią wokół placu. Dopiero po przebudowaniu dzisiejszej ulicy Powstańców Śląskich na dwujezdniową arterię z linią tramwajową pośrodku skierowano tramwaje przez środek placu. Wcześniej zlikwidowano linie, które wjeżdżały i wyjeżdżały dzisiejszymi ulicami Sudecką i Zaporoską.

Plac od dawna jest jednym z ulubionych miejsc na stawianie pomników. Po I wojnie światowej w parku pośrodku placu ustawiono pomnik 51. regimentu piechoty pruskiej. W 1945 pomnik ten został zburzony, a na jego miejscu wzniesiono Pomnik Poległych Milicjantów zlikwidowany 23 maja 1991. Aktualnie władze planują budowę czegoś w rodzaju zielonego muzeum Wrocławia: bramy trzeciego tysiąclecia. Nad wszystkim dominować mają dwie szklane bryły o wysokości 45 metrów. Przez sam środek ronda przebiegać będzie zagłębiony pod ziemią korytarz. Znajdą się w nim między innymi galeria papieska, podziemna restauracja i sala wystawowa. Korytarz ma być przedłużeniem ulic Zaporoskiej i Sudeckiej i głębokości 7,5 metra. Na ziemi – kawiarnia. Nie wiadomo dziś jeszcze kiedy założenie zostanie zrealizowane.

----------------

W cyklu Odkrywamy Wrocław pisaliśmy o miejscach takich jak: WUWA, Arsenał, Uniwersytet Wrocławski, Ogród Botaniczny, nasyp kolejowy przy ul. Bogusławskiego i Nasypowej, Ogród Japoński, nasz własny plac Gwiazdy, o pomyśle budowy wieżowców zamiast Sukiennic w Rynku, legendarnych barach mlecznych, kampusie Politechniki, wzgórzu Bendera, Poltegorze, trzech wrocławskich lotniskach, o ulicy Szewskiej, początkach miasta, wrocławskim Manhattanie, ogrodach Ossolineum, młynie św. Klary, Solpolu... i wielu, wielu innych.

Wszystkie teksty z naszego cyklu znajdziecie w specjalnej zakładce.

Zapraszamy Was do współpracy przy jego tworzeniu. Piszcie do nas maile z propozycjami miejsc.