Rowerowy Wrocław: jest Przewodnik po Trasie Twierdzy Wrocław

Zaczęło się od opracowania przez Dolnośląską Fundację Ekorozwoju w 2007 roku na zlecenie miasta trasy rowerowej prowadzącej przez pierścień umocnień wchodzących w skład Twierdzy Wrocław. Trasa nie objęła swoim zasięgiem wszystkich, istotnych obiektów militarnych, z uwagi na:
- konieczność trzymania się granic miasta
- konieczność utrzymania w miarę spójnego przebiegu.
I tak Trasa Twierdzy Wrocław nie zawiera sporej ilości obiektów militarnych na południu Wrocławia (ISt 16 – 19, 21, 22, 23), gdyż częściowo znajdują się one w gminach Kobierzyce (Wysoka) i Święta Katarzyna.

Z uwagi na rozrzut obiektów poza „głównym pierścieniem", nie uwzględnione zostały też takie lokalizacje jak Kilimandżaro, Żerniki Nowe, Las Pilczycki, Las za Pawłowicami, Wzgórze Partyzantów, Dworzec Główny, zapory na Ślęzie i Widawie, czy schrony dla ludności cywilnej (Słowiańska, Grabiszyńska, Ładna, pl. Strzegomski).

Następnym krokiem było oznakowanie w terenie wirtualnej trasy; stało się to na przełomie lat 2011-2012 – zamontowano wówczas tabliczki z oznaczeniem koloru brązowego. Pomijając fakt, że ilość tabliczek jest niewystarczająca, żeby się nie zgubić na szlaku, przyjęty system oznakowania to kompletna porażka.

Niestety, przyjęty w 2007 roku uchwałą Rady Miasta System Informacji Miejskiej (SIM) sztywno określa system znakowania tras rowerowych na terenie Wrocławia. I jest to bardzo zły system. Brak konsultacji w tej sprawie i brak elementarnej wiedzy u rządzących poskutkował tym, że w SIM-ie zadekretowano anachroniczny system znakowania tras rowerowych sporządzony przed wiekami przez PTTK.

System ten uznaje tylko stosowanie kolorów (których jest ograniczona ilość i mogą łatwo się mylić, np. po wyblaknięciu farby lub po ciemku) na szlakach „niemiędzynarodowych”, sztywno określa wygląd i wielkość ubogich drogowskazów kierunkowych, eliminuje możliwość stosowania różnych rozmiarów tabliczek i w ogóle nie przewiduje np. tablic wskazujących tor jazdy na bardziej skomplikowanych skrzyżowaniach (kto jeździł rowerem choćby w Czechach, wie, o czym mowa).

Reasumując: radni przez swoją niewiedzę, albo arogancję, nakazali w SIM-ie używania na terenie Wrocławia od dawna krytykowanego przez rowerzystów, anachronicznego systemu PTTK-owskiego. Efektem tego jest wyznakowanie Trasy Twierdzy Wrocław tabliczkami z brązowym prostokątem i symbolem roweru. Mając świadomość ułomności wykonanego oznakowania, miasto, a konkretnie Sekcja Rowerowa UM, słusznie podjęła decyzję o wydaniu przewodnika-mapy po Trasie Twierdzy Wrocław.

Z uwagi na przewidzianą objętość publikacja jest dość uboga w informacje o historii powstania i przeznaczeniach poszczególnych elementów Twierdzy Wrocław – podstawową funkcją wydawnictwa jest więc wskazanie przebiegu i lokalizacji poszczególnych obiektów na trasie. I to się udało bardzo dobrze – przewodnik zawiera między okładkami dwie dwustronne mapy złożone w harmonijkę i spięte spiralą. Dzięki temu publikacja jest funkcjonalna, lekka, trwała i czytelna.

Obiekty zamieszczone w przewodniku:
- schron kompanii piechoty nr 20 przy ul. Wiaduktowej
- pozostałości po stanowiskach obrony przeciwlotniczej w Lesie Rakowieckim
- schron kompanii piechoty – I.R. (Infanterie Raum) nr 1 przy ul. Dembowskiego
- dwa mobilizacyjne schrony piechoty na Grobli Łaniewskiej
- dwa mobilizacyjne schrony piechoty na ul. Ludowej
- schron mobilizacyjny piechoty przy ul. Ceglanej
- schron kompanii piechoty nr 2 przy ul. Ełckiej
- schron piechoty nr 3 przy ul. Rakowej
- fort piechoty nr 4 na Lisiej Górze
- schron piechoty nr 5 przy ul. Redyckiej
- fort piechoty I. St. (Infanterie Stellungen) nr 6 przy ul. Polanowickiej
- fort piechoty I. St. nr 7 przy ul. Żmirodzkiej (przy rondzie węzła Wrocław Północ AOW)
- fort piechoty nr 8 i 8a na Górze Owsianka
- schron kompanii piechoty nr 9 przy ul. Pełczyńskiej
- ruiny schronu kompanii piechoty nr 9a w Lesie Osobowickim
- schrony przeciwlotniczy w wale przy ul. Osobowickiej
- artyleryjski blokhaus kolejowy przy moście Milenijnym
- schron piechoty nr 10 przy Cmentarzu Żydowskim (ul. Lotnicza)
- ruiny schronu piechoty nr 10a przy ul. Bystrzyckiej
- schron piechoty nr 11 przy ul. Strzegomskiej
- schron piechoty nr 12 (okolice ul. Klecińskiej)
- schron piechoty nr 13 między Cmentarzem Grabiszyńskim a Ślęzą
- schron piechoty nr 14 przy ul. Odkrywców
- ruiny schronu kompanii piechoty nr 15 (skrz. ul. Skarbowców/ul. Wietrzna)
- mały schron cywilny przy ul. Pawiej

*autor jest członkiem Wrocławskiej Inicjatywy Rowerowej.

Więcej ciekawych informacji dotyczących życia rowerzystów w naszym mieście oraz powyższy artykuł znajduje się tutaj.