Sztuka zespołowego śpiewu. Zbliża się festiwal Forum Musicum [PROGRAM]

– Głos to fascynujące zjawisko o nieskończonych możliwościach brzmieniowych. Ponadto posiada nadzwyczajne zdolności wchodzenia w interakcje z innymi głosami i tworzenia z nimi niebywałych współbrzmień – mówi Tomasz Dobrzański, dyrektor artystyczny Forum Musicum. I dodaje, że :zespoły głosów ludzkich znajdziemy w wielu tradycjach muzycznych różnych kultur i czasów, w których nieraz ten sposób muzykowania odgrywał rolę pierwszoplanową”.

Kontrowersje

Zwraca też uwagę na to, że współcześnie nie ma możliwości dokładnego odtworzenia brzmienia głosów dawnych śpiewaków, zwłaszcza tych, którzy występowali w zespołach.

– Hipotezy na ten temat muszą uwzględniać o wiele więcej elementów niż w wypadku solistów. W zależności od wymogów repertuaru, stylu epoki, przeznaczenia utworów, a zwłaszcza miejsca na mapie w czasach, w których standaryzacji i globalizacji nie znano, charakter tych głosów może być niezwykle różnorodny – podkreśla.

– Sztuka zespołowego śpiewu rozkwitała naturalnie od momentu narodzin wielogłosowości, a więc co najmniej od czasów średniowiecza – wyjaśnia. I dodaje, że pomysły odtworzenia sposobu śpiewania z tamtego okresu budzą dziś najwięcej kontrowersji.

Co w programie?

– Naszą podróż rozpoczniemy już od XIII wieku, od czasów króla Ludwika Świętego, wraz z francuskim zespołem Diabiolus in Musica. Ówczesny repertuar motetowy, jego rytmika, współbrzmienia, którym charakter nadają pitagorejskie proporcje interwałów, jest dziś jedynym źródłem oparcia dla naszych wyobrażeń o śpiewie tamtego okresu – mówi Dobrzański. I dodaje, że przeciwległy biegun estetyki śpiewu zespołowego przedstawi grupa Heinavanker z Tallina. – Charakter tej estetyki – niemalże mistyczny, krystaliczny w brzmieniu – wywodzi się z długiej tradycji muzyki protestanckiej zespolonej z miejscowym śpiewem tradycyjnym – tłumaczy dyrektor festiwalu.

W trakcie festiwalu wrocławski zespół Ars Cantus wykona mało znany repertuar z twórczości pieśniowej Franza Schuberta. – Te wielogłosowe kompozycje z towarzyszeniem fortepianu są utrzymane w nastroju muzykowania domowego i towarzyskiego. Z pewnością były one przeznaczone dla wykształconych muzyków działających na pograniczu świata salonowych koncertów i sceny operowej – opowiada. Jego zdaniem ciekawe jest zbadanie, jak mogły brzmieć te utwory w czasach, w których dokonywały się najważniejsze dla europejskiej muzyki przemiany w estetyce głosu wokalnego.

Dobrzański zapowiada, że „główny nurt festiwalowych koncertów przełamią dwa wydarzenia”. – Pierwszym będzie barwny i zabawny spektakl dla widzów w każdym wieku – „Bajka o czterech księżniczkach” w wykonaniu wspaniałej młodzieży z Zespołu Muzyki i Tańca Dawnego Capella Antiqua Bialostociensis. Drugim będzie tradycyjna potańcówka, ale też wspólne śpiewanie, które poprowadzi Maniucha Bikont – mówi dyrektor.

I dodaje, że „Pieśnią wieczorną” pożegna słuchaczy festiwalu Ensemble Morgaine z Wilna. W trakcie koncertu śpiewacy wystąpią z towarzyszeniem instrumentów. – Będzie to najbardziej – jak powiedzielibyśmy dziś – „klasyczne” spojrzenie na estetykę renesansowego śpiewu zespołowego. Artyści przedstawią polsko-litewskie związki muzyczne w nastroju muzykowania domowego, zapewne najbardziej autentycznym dla czasów renesansu – powiedział Dobrzański.

Więcej informacji o festiwalu znajduje się tutaj.