Tajlandia bez cenzury i nowa szkoła berlińska. Retrospektywy na Nowych Horyzontach

– Retrospektywa belgijskiej reżyserki Chantal Akerman (1950-2015) jest pierwszym w Polsce tak obszernym przeglądem dorobku jednej z najważniejszych artystek światowego kina, która przed obiektywem kamery stawia przede wszystkim codzienne życie – mówi Stanisław Abramik, koordynator ds. promocji Kina Nowe Horyzonty. I dodaje, że przeszło dwadzieścia filmów, które wybrali reprezentuje „rozmaite tożsamości, persony, wcielenia Akerman: autorki dokumentów, fabuł, filmów długo- i krótkometrażowych, esejów, musicali, melodramatów, komediodramatów”.

– W programie retrospektywy znajdzie się m.in. najsłynniejsze dzieło Belgijki: „Jeanne Dielman, Bulwar Handlowy, 1080 Bruksela”, poruszające „Amerykańskie historie” czy poświęcony matce ostatni film Akerman, „No Home Movie” – podkreśla Abramik.  Retrospektywie Chantal Akerman towarzyszyć będzie publikacja książki reżyserki, „Matka się śmieje” („Ma mère rit”, 2013), w tłumaczeniu Agaty Kozak. – To zapiski z ostatniego roku życia matki; rzecz o ich relacji, ale także opowieść o zmaganiach Akerman z kryzysami i własną tożsamością – wyjaśnia pracownik Stowarzyszenia Nowe Horyzonty.

W trakcie festiwalu odbędzie się recital wiolonczelistki Sonii Wieder-Atherton, wieloletniej współpracowniczki, bohaterki filmów („Na Wschód z Sonią Wieder Atherton”) oraz życiowej partnerki reżyserki.

„Jej filmy są Berlinem”

– Angela Schanelec, laureatka Srebrnego Niedźwiedzia na Berlinale 2019 za film „Byłam w domu, ale…”, jest obok Maren Ade, Thomasa Arslana, Christiana Petzolda i Valeski Grisebach jedną z kluczowych postaci „nowej szkoły berlińskiej” – mówi Abramik. I dodaje, że to formacja, która „znacząco wpłynęła przez ostatnie dwie dekady na kształt europejskiego i światowego arthouse’u – poprzez awangardowy język filmowy i celną krytykę społeczną”.

– Choć Schanelec podróżuje w swoich filmach po różnych miastach świata, to właśnie opowieści o stolicy Niemiec stały się jej wizytówką; jak podkreślają krytycy, reżyserka „nie tyle filmuje Berlin, co jej filmy są Berlinem” – podkreśla. I przytacza słowa niemieckiego krytyka Patricka Holzapfela, który „porównał filmy Schanelec (zwłaszcza ich precyzyjność i intelektualny sznyt) do książek Susan Sontag”. W tegorocznym programie Nowych Horyzontów znajdzie się 10 filmów reżyserki, w tym wspomniane już „Byłam w domu, ale…”, „Marsylia” „Orly”.

„Mistrz slow cinema”

Apichatpong Weerasethakulu to „pochodzący z Bangkoku mistrz i ojciec chrzestny tajskiego kina niezależnego, łączący pracę filmowca z aktywizmem społecznym, w ramach którego stara się piętnować autorytarne zapędy władzy”. – Tworzy kino jednocześnie osobiste i zarazem narodowe, zakorzenione w historycznej pamięci, wierzeniach i folklorze. Charakterystyczny jest także sam sposób opowiadania o Tajlandii, która staje się w jego filmach miejscem przecięcia tradycyjnego z nowoczesnym, cielesnego z duchowym, globalnego z lokalnym – wyjaśnia Abramik. I dodaje, że w ramach nowohoryzontowej retrospektywy twórczości reżysera zobaczyć będzie można m.in. nagrodzonego Złotą Palmą w Cannes „Wujka Boonmee, który potrafi przywołać swoje poprzednie wcielenia” i „Cmentarz wspaniałości”.

21. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowe Horyzonty w tym roku odbędzie się hybrydowo: między 12 a 22 sierpnia organizatorzy zapraszają na część stacjonarną we Wrocławiu, między 12 a 29 sierpnia na pokazy online. Pełny program festiwalu zostanie ogłoszony 3 sierpnia, sprzedaż biletów na pokazy stacjonarne rozpocznie się 4 sierpnia, a sprzedaż dostępów online – 5 sierpnia.