Tajne cięcia w komunikacji

Cięcia wprowadzono na wniosek MPK.
- Zmiany dotyczą linii 2, 3, 7, 9, 10, 11, 14, 17, 24 oraz 70. Chodzi o tę racjonalizację, którą już zapowiadałem: takie poukładanie rozkładów, żeby nie jeździły jednocześnie tramwaje i nocne autobusy. Właśnie dlatego zniknęły kursy na tych liniach generalnie rzecz biorąc o 4 rano i tuż po czwartej oraz po 23, a w zamian za nie pojawiły się dodatkowe kursy autobusów nocnych – tłumaczy Władysław Smyk, prezes wrocławskiego MPK.
Tyle tylko, że na większości linii tramwajowych ubyło mniej więcej o 2 kursy rano i 2-3 kursy wieczorem. W niektórych przypadkach pojawiły się za to dodatkowe kursy linii nocnych, jednak w wielu miejscach ciągle występują co najmniej godzinne przerwy między ostatnim kursami linii dziennych, a pierwszymi nocnymi (kilka przykładów poniżej).

Po co te zmiany, czyli MPK zyska

Z punktu widzenia miejskiego przewoźnika cel ich wprowadzenia jest jasny:
- Głównym powodem tych zmian są oszczędności, czyli zmniejszenie naszych strat. Plan finansowy na ten rok zakładał, że tramwaje i autobusy przyspieszą. Gdyby udało się osiągnąć zaplanowane przyspieszenie moglibyśmy zatrudniać o 50 osób mniej. Tymczasem średnie prędkości są takie same jak były, więc potrzebujemy więcej kierowców i motorniczych, aby sprostać zamówieniom wydziału transportu urzędu miasta – wyjaśnia Władysław Smyk.
Innymi słowy - jeśli autobusy mają kursować co 12 minut, a jeden0 z nich tkwi w korku - to z zajezdni na tę linię musi wyjechać dodatkowy wóz z dodatkowym kierowcą (któremu MPK musi zapłacić), żeby zniwelować czas utracony w postoju między autami.

Temu, że zarząd MPK zakładał przyspieszenie tramwajów i autobusów nie można się dziwić. W końcu we wrześniu zeszłego roku Wojciech Adamski, wiceprezydent Wrocławia odpowiedzialny m.in. za walkę z korkami obiecał, że  tramwaje będą szybsze o 20 procent do listopada zeszłego roku. Zamierzony efekt osiągnęła tylko jedyna jedna linia. Co z tego, skoro część innych zwolniła.

Dlatego MPK zaproponowało urzędnikom cięcia w rozkładach, żeby zmniejszyć swoje straty. Zgodnie z zasadą: skoro tracimy jeżdżąc to jeździjmy mniej:
- Chodzi o około 300 tysięcy kilometrów rocznie. Czyli o niecały milion złotych. Być może kilka osób korzystających dotychczas na tym straci, ale zyski w postaci zmniejszenia strat ten ruch uzasadniają. Zwłaszcza, że dzięki temu w dalszej perspektywie możemy myśleć np. o wzmocnieniu przewozów na Gaju w godzinach porannego szczytu, gdzie w tej chwili trudno się dostać do autobusu. Właśnie dlatego mówimy o racjonalizacji: kilka osób nieco straci, ale dzięki temu będziemy mogli przesunąć siły i środki tam, gdzie są one rzeczywiście potrzebne – mówi Smyk.



Zysk MPK ważniejszy od wygody pasażerów

Do tej pory wszystko właściwie jest jasne: MPK ma źle skonstruowany budżet, traci jeżdżąc, więc chce ograniczyć liczbę kursów. Ekonomicznie, z punktu widzenia MPK ma to sens.
Tyle tylko, że to nie przewoźnik decyduje o tym kogo i czym wozi. To decyzja prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza i urzędników, którym oddał władzę nad tym jak jeżdżą autobusy i tramwaje.

Efektem jest wprowadzona na wniosek MPK racjonalizacja, w której po analizie Wrocławskie Forum Komunikacyjne znalazło kilka takich „racjonalnych” przykładów:
- ostatnia dwójka odjeżdża spod Arkad w stronę Krzyków o 23:11, a 17 o 23:19, a o 23:30 jedzie już 247,
- ostatnia 11 odjeżdża spod Dworca na Oporów o 23:25, a o północy jedzie 246. W drugą stronę 11 odjeżdża o 23:12, a 251 też jest o północy,
- ostatnia siódemka odjeżdża z Arkad na Poświętne o 22:39, a pierwsze 247 jest o 23:19,
- ostatnie 32Plus odjeżdża z Dworca o 23:12, a o 23:30 jedzie 255,
- ostatni tramwaj na Wielką Wyspę odjeżdża z Galerii Dominikańskiej o 23:45, pierwsze 255 jedzie 4 minuty po północy
- ostatnia 3 odjeżdża na Księże Małe spod GD o 23:17, a pierwsze 243 melduje się 4 minuty po północy
- ostatnia 9 odjeżdża do Parku Południowego spod dworca o 23:28, a pierwsze 259 odjeżdża o północy
- ostatnia 14 na Grabiszynek odjeżdża z Arkad o 23:18, a 3 minuty wcześniej z Dworca wyrusza 257
- ostatnie 24 na Osobowice odjeżdża z Arkad o 22:52, a pierwsze 257 w tym kierunku o 23:33
- ostatnie 32PLUS odjeżdża z pl. JPII na Pilczyce o 23:30, 10 o 23:01, a pierwsze 253 melduje się o 23:08, a 243 o 23:28, później następny autobus jest o 0:13

Zadaliśmy urzędnikom odpowiedzialnym za komunikację zbiorową pytanie dlaczego pogarszają ofertę pasażerom, skoro obiecywali, że cięć w komunikacji nie będzie. Więcej nawet – będzie ona promowana. Ile na tych zmianach zaoszczędzono nie w MPK tylko w budżecie miasta? Dlaczego pogarsza się pasażerom warunki jazdy - średnio w przypadku 10 ograniczonych linii wycina się dwa kursy rano i dwa wieczorem dając w zamian po 1 kursie autobusów nocnych. Czy istnieje inny powód zmian niż pozwolenie MPK na zmniejszenie strat?
Odpowiedzi jeszcze nie dostaliśmy (jak się pojawi to ją opublikujemy).

Tajne zmiany

Jedno jest pewne: w magistracie ktoś wiedział, że cięcia mogą się nie spodobać (co innego gdyby za zaoszczędzone pieniądze pojawiły się dodatkowe kursy w godzinach szczytu), skoro informacja o nich została pieczołowicie ukryta.
Do tej pory o każdej zmianie informowano pasażerów na stronie miasta – tym razem informacji nie było wcale. Jedyne co dostali dziennikarze to krótka informacja pod koniec maila o zmianie tras jazdy tej treści:
„Jednocześnie informujemy, że w rozkładach jazdy pojawią się zmiany dostosowujące kursy dzienne do godzin kursowania dziennej komunikacji zbiorowej (5.00-23.00). Ponadto nowe rozkłady jazdy uległy optymalizacji pod kątem postojów na pętlach, czasów przejazdu oraz tras wyjazdów i zjazdów z zajezdni. Prosimy o przekazanie informacji pasażerom tak, by przez weekend zapoznali się oni z nowymi rozkładami jazdy.”

Czy o zmianach dotyczących 10 z 19 aktualnie kursujących linii tramwajowych powinniśmy być informowaniu w ten sposób? Odpowiedź wydaje się oczywista.

------------------
Komentarz:
W tym konkretnym przypadku mniej chodzi o to, czy zmiany są racjonalne i sensowne. Trudno na ten temat dyskutować, bo bez badań napełnień należy wierzyć na słowo MPK, że pasażerów zainteresowanych jeżdżeniem przed 5 rano i po 23 nie ma wielu. Jednak jeśli tłumów w tramwajach nie było, to spokojnie można decydować o wożeniu nas autobusami nocnymi. To przecież też jest środek komunikacji.

Problem polega na tym jak się o zmianach, w tym przypadku cięciach, informuje – a raczej nie informuje. Jeśli coś jest „racjonalizacją”, i jest „racjonalne”, to dlaczego ukrywać to przed pasażerami? Dlaczego o zmianach na lepsze można zorganizować i konferencje prasowe, i opublikować komunikaty na stronie miasta, i jeszcze rozesłać mailami do mediów z prośbą o poinformowanie opinii publicznej, a tu się nie udało? Być może przez zwykły ludzki błąd, może przez pośpiech w ich wprowadzaniu, a może poprzez przekonanie: zróbmy to po cichu, może nikt się nie zorientuje.