‘Wyłącz stereotypy, zacznij rozmawiać’. Rusza „Żywa Biblioteka Polska”

„Żywe Biblioteki” działają w 40 miastach miastach w Polsce. Ich celem jest pomoc lokalnym społecznościom w wyzbyciu się uprzedzeń związanych m.in. z kolorem skóry, pochodzeniem, orientacją seksualną czy statusem społecznym. – To bezpośredni sposób na poznanie byłego więźnia, Romki, lesbijki czy uchodźcy – mówią organizatorzy. I dodają, że każda „Żywa Biblioteka” to „ważna przestrzeń komunikacji międzyludzkiej”. 

Projekt narodził się w Danii –  pierwsze wydarzenie z cyklu „Human Library” („Żywa Biblioteka”) zorganizowane zostało w 2000 roku podczas festiwalu Roskilde. Cztery lata później to narzędzie dialogu stało się oficjalną metodą edukacji o prawach człowieka, a popularność zdobyło dzięki podręcznikowi wydanemu przez Radę Europy.

„Nie oceniaj książki po okładce”

"Żywa Biblioteka" to inicjatywa oddolna. Udział w wydarzeniach jest bezpłatny. Uczestnictwo rozpoczyna się przy ladzie wypożyczeń, gdzie otrzymuje się kartę czytelniczą ze swoim imieniem. – Różnorodność prologów, czyli autorskich opisów Żywych Książek – ludzi gotowych opowiedzieć swoje historie – zmienia się w zależności od potrzeb i narastających w danym mieście stereotypów – wyjaśniają organizatorzy.

– Po wpisie do karty czytelniczej przez bibliotekarkę (organizatorkę) i krótkim zapoznaniu z „Żywą Książką” wybieramy miejsce do swobodnej, półgodzinnej rozmowy – dodają. Dla obcokrajowców dostępne są także słowniki, czyli tłumacze obecni w trakcie spotkania. Po przeczytaniu „Żywych Książek” można podzielić się wrażeniami w przygotowanej ankiecie.

„Żywe Biblioteki” mogą organizować zarówno instytucje publiczne, organizacje pozarządowe jak i grupy nieformalne czy indywidualne osoby, które w całości akceptują i są gotowe realizować cele przedsięwzięcia. Stowarzyszenie Diversja – organizator Żywej Biblioteki we Wrocławiu – zainicjował dwuletni projekt rozwoju sieci Bibliotek pt. „Lokalnie dla różnorodności”. Odbiorcami są przyszli organizatorzy, dla których powstaje specjalny podręcznik i szkolenia. Z ponad 100 aktywistów i aktywistek organizatorzy wyłonią 15 regionalnych koordynatorów.

– Podczas planowanego „3. Forum Żywych Bibliotek” powstaną struktury i przyszłe wizje na to, jak sieć „Żywa Biblioteka Polska” może lepiej wspierać nowych organizatorów – zapewniają inicjatorzy akcji. I zapowiadają, że dla wszystkich zainteresowanych uczestnictwem w roli czytelników odbędzie się aż 40 nowych wydarzeń w całej Polsce.

„Czy Polska boi się różnorodności?”

Najbliższe wydarzenie w formule wprowadzającej w temat „Żywej Biblioteki” odbędzie się 15 kwietnia o godz. 20 za pośrednictwem transmisji online na Facebooku Żywa Biblioteka / Human Library Poland. Wśród zaproszonych gości jest profesor Dolnośląskiej Szkoły Wyższej we Wrocławiu – Paweł Rudnicki, który przybliży wątek edukacji antydyskryminacyjnej w obecnej sytuacji społeczno-politycznej. O skuteczności metody opowie jedna z organizatorek – Dora Mołodyńska-Küntzel. Chętni będą mogli posłuchać też jednej z „Żywych Książek” – Magdalena Tuła, socjolożka i trenerka w zakresie praw człowieka, opowie o swoich doświadczeniach z perspektywy osoby walczącej w przeszłości z uzależnieniami. Dyskusję pt. „Czy Polska boi się różnorodności?" poprowadzi Małgorzata Waszkiewicz.