Nie zburzą Solpolu? Aktywiści chcą, by budynek stał się najmłodszym zabytkiem w Polsce

O planach wyburzenia Solpolu mówi się we Wrocławiu już od dobrych paru lat. O tym, że ten dom handlowy ma zniknąć z mapy miasta pisaliśmy już w 2009 roku. Wyburzenie budynku zapowiadał też dwa lata temu Zygmunt Solorz-Żak. W jego miejscu ma powstać nowy budynek wielofunkcyjny, w którym znajdą się m.in. biura, apartamenty czy hotel.

Tymczasem Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia oraz Fundacja Transformator złożyły wniosek do Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o przyznanie postmodernistycznemu domowi handlowemu Solpol statusu zabytku. Oficjalna procedura właśnie się rozpoczęła, dzięki czemu ma on szansę stać się najmłodszym zabytkiem w Polsce.

Aktywiści tłumaczą, że chcą w ten sposób chronić dziedzictwo architektury miasta. Podkreślają, że przypadku tego budynku można już mówić – mimo jego stosunkowo młodego wieku – o potrzebie jego ochrony takiej, jaka przysługuje właśnie zabytkom.

- Wartość artystyczna Solpolu, będąca od jego powstania przedmiotem ożywionej debaty, w ostatnich latach staje się coraz szerzej uznawana w środowisku naukowym. Warto podkreślić, że Solpol został uznany przez magazyn „Architektura Murator” za jeden z 25 najlepszych budynków III Rzeczpospolitej, obok takich obiektów jak Centrum Manggha w Krakowie czy Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie - przekonuje Marek Karabon, szef pionu tożsamości w TUMW i jeden z inicjatorów wniosku.

Magazyn “Architektura Murator” w swoim uzasadnieniu wyróżnienia Solpolu zwracał uwagę, że już w trakcie realizacji obiekt stał się celem pielgrzymek architektów, podpatrujących niestandardowe rozwiązania i zastosowanie rzadko spotykanych dotąd materiałów. To np. kolorowe okna w nietypowych kształtach czy liczne szklane elementy. W latach 90. w polskiej architekturze były to rozwiązania nowatorskie, które później na dłuższy czas zadomowiły się w naszym krajobrazie.

-  Solpol to ostatni dom towarowy zaprojektowany wg tradycyjnych XIX-wiecznych wzorców, który zbudowano przy ul. Świdnickiej. Kontynuował on trend domów towarowych jako obiektów reprezentacyjnych, których rangę podkreślała bogata forma architektoniczna. Jako ostatni przedstawiciel tej tradycji kończy on złotą erę ulicy Świdnickiej jako traktu handlowego i ilustruje, bardzo odmienne od obecnego, podejście do kwestii funkcjonalnej obiektów handlowych - dodaje Marek Karabon.

Aktywiści podkreślają, że Solpol jest dla Wrocławia budynkiem szczególnym. Wyliczają, że stał się nie tylko wizytówką miasta i gmachem, który do dziś porusza emocje, ale jest też pomnikiem wrocławskich i polskich przemian, mającym jednocześnie wartość artystyczną, naukową i historyczną. To zaś ich zdaniem wskazuje, że warto objąć go ochroną należną zabytkom.

- Patrzenie na Solpol jest jak oglądanie własnych zdjęć z podstawówki. Owszem, mieliśmy wtedy dziwne fryzury i niemodne dziś ubrania, ale nie można się ich wyrzekać i tych zdjęć wyrzucić. To część naszej tożsamości - podsumowuje dr Agata Gabiś, historyk sztuki z Uniwersytetu Wrocławskiego i przedstawicielka Fundacji Transformator.

Do wniosku przychylnie odniósł się Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków, który wszczął już oficjalne postępowanie administracyjne w tej sprawie.

Solpol powstał w 1993 r., w reprezentacyjnym punkcie Wrocławia - przy ul. Świdnickiej, w pobliżu Rynku. Do dziś budynek ten budzi emocje za sprawą oryginalnego projektu przygotowanego przez architekta Wojciecha Jarząbka. W czasie gdy powstawał, m.in. dzięki swojej kolorowej elewacji, zdecydowanie wyróżniał się na tle miejskiej architektury, zwłaszcza wśród okolicznych kamienic przy ul. Kazimierza Wielkiego.