Wiadomości

Odkrywamy Wrocław: Dworzec Świebodzki

2012-01-15, Autor: Wojciech Prastowski

W odległości ośmiuset metrów od Rynku znajduje się piękny i od ponad dwudziestu lat nieużywany dworzec, nazwany tak od pierwszej miejscowości docelowej – Świebodzic (Freiburg in Schlesien) – do której kursowały pociągi od 1843 roku.

Reklama

Wybudowany w 1842 roku w stylu późnoklasycystycznym według projektu inż. Cochiusa, został gruntownie przebudowany i rozbudowany w latach 1868-74 przez architektów berlińskich – W. KyllmanaA. Heydena, zwycięzców rozpisanego w tym celu konkursu. Autorem przebudowy fasady i wystroju wnętrz był Karl Lüdecke. Z niewyróżniającego się kompleksu parterowych i dwukondygnacyjnych budynków przekształcił się Dworzec Świebodzki w elegancki gmach nawiązujący w swej formie do włoskiego renesansu w klimacie Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Paryżu.

 

Od 1853 roku z Dworca Świebodzkiego kursowały już pociągi do Wałbrzycha, po 1867 – do Jeleniej Góry. Towarzystwo Kolei Żelaznej Wrocławsko-Świdnicko-Świebodzickiej, będące właścicielem linii Wrocław-Świebodzice, w 1856 roku wybudowało tory łączące tę linię węzłem w Jaworzynie Śląskiej z linią Kolei Dolnośląsko-Marchijskiej (Wrocław-Berlin) z węzłem w Legnicy. W ten sposób powstawała „Nadodrzanka” czyli linia nadodrzańska (nr 273), która docelowo miała łączyć Wrocław ze Szczecinem.


 

Pierwotnie linia zaczynała się w Legnicy, dopiero w 1874 połączono ją z Wrocławiem, a 15 maja 1877 roku oddano do użytku ostatni odcinek tej linii – docierający do Stettin-Breslauer Bahnhof (Dworca Wrocławskiego w Szczecinie), który początkowo nazywał się Stettin-Breslau-Freiburger Bahnhof.

 

O pięknie ukończonego budynku dworca stanowi zarówno interesująca forma architektoniczna, której najciekawszym elementem jest wysunięta w stronę placu Orląt Lwowskich część frontowa budynku, jak i dekoracja rzeźbiarska o bogatej gamie motywów i symboli, łącząca elementy antyczne ze współczesnymi.

 

Wejście główne nawiązuje formą do łuku triumfalnego, za którym znajduje się hol w kształcie rotundy, poprzedzonej kolumnadą w porządku jońskim. Płycizny po obu stronach łuku wypełniają wykonane w piaskowcu herby Wrocławia i Szczecina, symbolizujące linię nadodrzańską. Oprócz tego nad wejściem głównym, przy zegarze, znalazły się alegoryczne rzeźby Pomeranii i Silesii z herbami obu prowincji i ich stolic. Natomiast na łukach wejścia północnego umieszczono alegorie Merkurego i Industrii oraz nawiązania do śląskiego górnictwa i pomorskiego transportu morskiego.

 

Powojenne lata Dworca Świebodzkiego, to jego stopniowy upadek funkcjonalny i estetyczny. Całkowite wstrzymanie ruchu pociągów nastąpiło w roku 1990. W budynkach dworcowych ulokowały się rozmaite instytucje – od klubu nocnego w holu, poprzez targowisko na peronach i torowisku, banki, szkoły, biura i sklepy w pomieszczeniach administracyjnych, aż po małą scenę Teatru Polskiego (Scena na Świebodzkim) w zachodnim skrzydle.

 

Niszczejący zespół budynków dworcowych i zdegradowana okolica (szczególnie na południowy-zachód od dworca) nie zachęcają do spacerów w tym rejonie. Na okolicznych terenach kolejowych funkcjonują obecnie składy węgla, punkty skupu, w licznych magazynach różnego rodzaju hurtownie, składy materiałów i targowiska niedzielne (np. giełda elektroniczna). Większość torów została już dawno rozebrana, a dla ruchu towarowego wykorzystywanych jest zaledwie kilka bocznic.

 

Jeśli chcielibyście poczytać i zobaczyć jak mógłby wyglądać Dworzec Świebodzki wraz z okolicą po gruntownych przekształceniach przestrzennych, własnościowych i urbanistycznych, zapraszam do lektury strony www.centrumswiebodzkie.pl – opracowania przygotowanego przez Tomasza Korolkiewicza i Towarzystwo Upiększania Miasta Wrocławia ponad 3 lata temu.

 

----------------

 

W cyklu Odkrywamy Wrocław pisaliśmy o miejscach takich jak: WUWA, Arsenał, Uniwersytet Wrocławski, Ogród Botaniczny, nasyp kolejowy przy ul. Bogusławskiego i Nasypowej, Ogród Japoński, nasz własny plac Gwiazdy, o pomyśle budowy wieżowców zamiast Sukiennic w Rynku, legendarnych barach mlecznych, kampusie Politechniki, wzgórzu Bendera, Poltegorze, trzech wrocławskich lotniskach, o ulicy Szewskiej, początkach miasta, wrocławskim Manhattanie, ogrodach Ossolineum, młynie św. Klary, Solpolu... i wielu, wielu innych.

 

Wszystkie teksty z naszego cyklu znajdziecie w specjalnej zakładce.

 

Zapraszamy Was do współpracy przy jego tworzeniu. Piszcie do nas maile z propozycjami miejsc.

Oceń publikację: + 1 + 1 - 1 - 0

Obserwuj nasz serwis na:

Komentarze (11):
  • ~havranek 2012-01-15
    15:57:43

    0 0

    I szkoda, że nie działa. Niskie perony czołowe idealnie nadawałyby się dziś do odprawiania i przyjmowania pociągów kolei aglomeracyjnej. Mam nadzieję, że doczekam jeszcze dnia, w którym ten niewątpliwie piękny dworzec odzyska pierwotną funkcję i wygląd.

  • ~GaUa 2012-01-15
    23:10:42

    0 0

    W planach jest reaktywacja dworca dla kolei aglomeracyjnej, prawdopodobnie będzie się to przeciągać latami, jak większość inwestycji we Wrocławiu, ale jest nadzieja, że jeszcze kiedyś będą odjeżdżać z niego pociągi :)

  • ~Maciej 2012-01-16
    09:13:51

    0 0

    Panie i Panowie, mamy odpowiedź dlaczego mimo remontu nie puszcząi T+ na Sępolno: "Tramwaj Plus przez przynajmniej pięć najbliższych lat nie pojedzie ani do Leśnicy, ani na Sępolno. Miasto zapisało to w umowie z Unią Europejską. Zmiana decyzji oznaczałaby utratę unijnej dotacji.
    Na wart 613 mln zł netto projekt Tramwaju Plus (zakup wozów i przebudowa torowisk) Unia Europejska wyłożyła 362 mln zł. Ale postawiła warunki. Między innymi taki, że trasy Tramwaju Plus mają być sztywne - może on jeździć tylko z Gaju na Pilczyce (linia 32 Plus), z Pilczyc pod Stadion Olimpijski (linia 33 Plus) oraz z Gaju na Kozanów (linia 31 Plus, która ruszy za dwa miesiące).

    - Zapisy te obowiązywać będą przez najbliższych pięć lat, czyli do wiosny 2017 roku - przyznaje Paulina Tyniec z urzędu miejskiego, która pilotuje projekt Tramwaju Plus.

    To właśnie z powodu umowy z Brukselą 6 z 31 zakupionych przez Wrocław Skód stoi ciągle w zajezdni. Nie mogą wyjechać na trasy, bo nie jest jeszcze gotowe torowisko na Kozanów. A na innych liniach - na mocy umowy z Unią - jeździć nie mogą. " źródło: Gazeta Wrocławska

  • ~Sivert 2012-01-16
    09:14:58

    0 0

    Zasadniczą wadą Dworca Świebodzkiego było i jest to, że nie można wyjechać bez zmiany czoła pociągu w takich kierunkach jak Opole, Leszno, Oleśnica, Jelcz Laskowice. O takim fakcie media nie informują :/

  • ~ 2012-01-16
    10:16:49

    0 0

    Nie takie umowy renegocjowano! A Sępolno to przecież (podpowiem) Stadion Olimpijski a nawet więcej… Więc w czym rzecz? Czyżby w UM same niekumate, co to ani me, ani be ?

  • ~havranek 2012-01-16
    11:22:13

    0 0

    @Maciej Panie Macieju, nieco Pan odbiegł od tematu artykułu, mimo to odpowiem na Pana wpis. Dobrze wiem na czym polegają tego typu projekty współfinansowane z funduszy UE i czym może skończyć się niedopełnienie zapisów umów. Jednak pomiędzy zerwaniem umowy, a jej renegocjacją jest zasadnicza różnica. W tej chwili magistrat zasłaniając się Brukselą wykorzystuje to jako wymówkę by nic nie robić. Nie podjął nawet próby negocjacji tylko mówi swoje słynne "nie da się". Gdyby podjął próbę zmiany, to nawet nie osiągnąwszy efektów miałbym poczucie, że magistratowi zależy. Dziś mam wrażenie, że magistrat szuka każdego powodu, by nic nie robić.

  • ~ 2012-01-16
    13:36:24

    0 0

    @Sivert

    1/ Z dworców czołowych w ŻADNYM kierunku nie da się wyjechać bez zmiany czoła pociągu a nie tylko w tych przez Ciebie wymienionych!

    2/ W dzisiejszych czasach kolej miejską czy aglomeracyjną obsługują dwukierunkowe EZT-y.

  • ~ 2012-01-16
    17:50:33

    0 0

    http://youtu.be/ZpzCumG8pzY

  • ~havranek 2012-01-16
    20:11:20

    0 0

    @Gość 13:36 Nie chodzi o to, że Świebodzki jest dworcem czołowym. Chodzi ot to, że układ torowy pozwala odprawianym z tego dworca pociągom udać się linią 273 do Szczecina, nr 274 do Wałbrzycha i nr 275 do Legnicy. Nie jest możliwy, bez zmiany czoła pociągu (na trasie, a nie na Dw. Świebodzkim) wjazd na inne linie. Do Set to, że z Dw. Świebodzkiego nie jest możliwe obsłużenie wszystkich kierunków nie jest, przynajmniej dla zainteresowanych, żadną tajemnicą. Nie zmienia to faktu, że te trzy kierunki mogłyby być przez ten dworzec obsługiwany, co odciążyłoby Dw. Główny. Nikt nie mówi o przywróceniu Świebodzkiego do ruchu pociągów dalekobieżnych bo jest do tego po prostu za mały.

  • ~ 2012-01-16
    21:09:00

    0 0

    Jakieś takie pokrętne te wasze wyjaśnienia, kolego havranek…Skoro do Szczecina, Wałbrzycha i Legnicy mogą jechać "tyłem", to co stoi na przeszkodzie, że nie mogą tak wjechać na "inne linie" ?
    UWAGA! To była ironia w odpowiedzi na dziwną logike twojego wpisu.
    Zanim opublikujesz, przeczytaj głośno, co napisałeś.

  • ~havranek 2012-01-16
    23:55:59

    0 0

    Popatrz sobie na szczegółową mapę lub Google Earth jak wygląda układ torowy. Z Dw. Świebodzkiego można jechać tylko w tych trzech kierunkach, inaczej nie da, bo pozwalają na to tory i układ czołowy dworca nie ma tu nic do rzeczy. Np. żeby z Dw. Świebodzkiego dojechać na Główny wyglądałoby to następująco: pociąg wyrusza ze Świebodzkiego normalnie (przodem), dojeżdża do stacji Wr. Gądów lub Wr. Zachodni, tam maszynista biegnie na drugi koniec pociągu i dopiero może jechać na Dw. Główny. Gdyby ze Świebodzkiego pociąg miał jechać do Poznania czy Trzebicy, to najpierw musiałby się dostać na Główny, potem znowu zmienić kabinę i dopiero może jechać do Trzebnicy lub Poznania. Jeśli to nie rozwiało Twoich wątpliwości to na Wikipedii pod hasłem "Wrocławski węzeł kolejowy" jest schemat układu torowego we Wrocławiu.

Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu www.tuwroclaw.com nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.

Alert TuWrocław

Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera www.tuwroclaw.com i napisz nam o tym!

Wyślij alert

Sonda

Kogo poprzesz w wyborach prezydenta Wrocławia?







Oddanych głosów: 8769