700 osób z całego świata z prawie 400 ogrodów zoologicznych odwiedzi Wrocław

Szacuje się, że wśród mieszkańców zoo średnio 65% to gatunki zagrożone wyginięciem w naturze, a 3 do 5% już w ogóle w niej nie występują. Naukowcy obliczyli też, że co 3 minuty znika z powierzchni Ziemi jeden gatunek roślin lub zwierząt. Dane te pokazują inną, niż stereotypową funkcję współczesnych ogrodów zoologicznych. Zoo to już nie tylko rozrywka, to praktycznie banki genów dla gatunków, które zniknęły i znikają z natury w szaleńczym tempie.

- Musimy pamiętać, że to człowiek stanowi największe zagrożenie dla współczesnej fauny. Naszym obowiązkiem, jako pracowników ogrodów zoologicznych, jest działać i ratować każdy gatunek wszelkimi dostępnymi sposobami. Na tej właśnie działalności skupiają się ogrody na całym świecie – mówi Radosław Ratajszczak, prezes wrocławskiego zoo.

Europejskie ogrody, należące do EAZA, odwiedza rocznie 140 milionów osób, co stanowi 1/5 populacji naszego kontynentu. To świadczy o atrakcyjności tej formy spędzania wolnego czasu i pokazuje jak wiele współczesne ogrody mają do zaoferowania. W ciągu ostatnich 40 lat ogrody zoologiczne zmieniły swoje oblicze – od funkcji rozrywkowej do edukacyjnej i ochroniarskiej.

Za fasadą przestarzałej definicji ogrodów zoologicznych, która mówi o terenie zamkniętym i ekspozycji zwierząt „ku uciesze gawiedzi”, kryją się dziś badania naukowe, programy ochrony i ratowania ginących gatunków prowadzone zarówno w ogrodach, jak i w naturalnym środowisku. Jedną z misji ogrodów jest również działalność edukacyjna – od tablic informacyjnych dla zwiedzających po zajęcia dla licznych grup zorganizowanych.

Coraz częściej ogrody współpracują z uczelniami wyższymi i instytucjami naukowymi, tworzą i współtworzą fundacje w różnych częściach świata na rzecz ochrony najbardziej zagrożonych gatunków, organizują wyjazdowe zajęcia, ogólnokrajowe konkursy oraz kampanie informacyjne.

EAZA powstała w 1992 roku jako oddolna inicjatywa ogrodów zoologicznych w celu zacieśnienia współpracy na rzecz edukacji, badań i ochrony zagrożonych gatunków zwierząt. Stowarzyszenie skupia obecnie około 350 europejskich ogrodów, które spełniają wysokie standardy pod względem warunków hodowlanych, jak również normy etyczne związane z pozyskiwaniem zwierząt. W Polce na 24 placówki eksponujące zwierzęta (ogrody zoologiczne, akwaria czy safari) akredytację EAZA posiada 11, w tym wrocławskie zoo.

Co ważne, każdy członek EAZA musi potwierdzać spełnianie określonych norm co pięć lat. Powstanie Stowarzyszenia to przede wszystkim efekt dużej metamorfozy funkcji ogrodów w ciągu ostatnich 40 lat. Przestały być one tylko ekspozycjami egzotycznych zwierząt, a stały się m.in. bankami genów zagrożonych gatunków, schronieniem dla gatunków niewystępujących już w naturze oraz centrami edukacyjnymi. O

grody angażują się w ratowanie zagrożonych gatunków w naturalnym środowisku dostarczając np. osobniki urodzone w ogrodach do ośrodków introdukcyjnych, gdzie są one przygotowywane do życia na wolności, a następnie wypuszczane do środowiska naturalnego (czasami trwa to dwa pokolenia).

Ważne jest również to, że członkowie EAZA popierając standardy etyczne nie pozyskują zwierząt z nielegalnych źródeł, jak handel na czarnym rynku. Ogrody zoologiczne w ramach Stowarzyszenia wymieniają się zwierzętami bezpłatnie nad czym czuwają koordynatorzy hodowli danego gatunku. Wrocławskie zoo bierze udział w 47 programach EEP(European Endangered Species Programme) oraz 61 programach ESB (European Studbook). Pracownicy wrocławskiego zoo koordynują w Europie hodowlę wyjca czarnego, kanczyla filipińskiego, fenka, kułana turkmeńskiego i koba singsing.