Rzeczywistość w dokumentach mistrza do zobaczenia we Wrocławiu

Nieważne, gdzie stawia się kamerę, ważne jest – po co?

To zdanie Kieślowskiego najcelniej opisuje jego podejście do tworzenia filmu. Najważniejszym tematem dzieł tego wybitnego reżysera, nieustającym źródłem inspiracji, był zawsze człowiek. Krzysztof Kieślowski tworzył niezwykłe historie o zwykłych ludziach. Nic więc dziwnego, że jego obrazy zachwycają i poruszają tak samo intensywnie, jak wówczas gdy powstawały.

Swoją karierę reżyserską Kieślowski rozpoczął od filmu dokumentalnego. I właśnie temu nurtowi jego działalności artystycznej poświęcony zostanie majowy cykl Kina Teatralnego w Instytucie Grotowskiego we Wrocławiu.

 –W ramach cyklu zaprezentowanych zostanie dziewięć filmów Kieślowskiego, pochodzących z  lat 1969–1980. Są to dzieła ponadczasowe, należące do najcenniejszego kanonu polskiego kina – mówi Aneta Kurek, odpowiedzialna za program Kina Teatralnego w Instytucie Grotowskiego.

– Filmy Kieślowskiego stanowią niedościgniony wzór kina dokumentalnego – dodaje Aneta Kurek.

W ciągu czterech spotkań w ramach Kina Teatralnego widzowie zobaczą dziewięć dokumentów Kieślowskiego. Zostaną one zaprezentowane w kolejności chronologicznej. Będzie więc okazja, by prześledzić ścieżkę artystyczną reżysera od roku 1969 – kiedy ukończył swój dyplomowy film Z miasta Łodzi, do roku 1980 – gdy powstał film Gadające głowy. Dokumenty pokazywane w ramach cyklu prezentują różne spojrzenia na otaczającą rzeczywistość, jednak każdy z nich przybliża widzom wrażliwość zaangażowanego społecznie twórcy. Filmy ukazują piękno zwykłych ludzi oraz ich codzienne zmagania.

10 maja, czwartek, godz. 18

Z miasta Łodzi, 1969, 17’,
scenariusz Krzysztof Kieślowski,
produkcja WFD (Wytwórnia Filmów Dokumentalnych)
Dyplomowy film Krzysztofa Kieślowskiego to swoista rozmowa reżysera z zaprzyjaźnionym miastem, w którym spędził kilka lat. Reżyser okiem kamery ogląda codzienne życie Łodzi – bawiące się dzieci, pracujące włókniarki, spacerujących ludzi czy big-beatowy koncert. To sentymentalny, pozornie leniwy spacer wzdłuż znajomych ulic.

Refren, 1972, 10’,
produkcja WFD
Ten film, którego robocza nazwa brzmiała Pogrzeb, czyli zabawa w chowanego, to zapis funkcjonowania systemu władzy i zakładu pogrzebowego w obliczu śmierci. Obraz bezmyślnej biurokracji, przed którą nie da się uciec, ukazuje zdumiewająco różne spojrzenia na śmierć.

Murarz, 1973, 16’, produkcja WFD
Portret robotnika – partyjnego aktywisty, który rozczarowany ideą, której zawierzył, wraca do
starego życia. Dokument pokazuje, jak bolesne bywa odkrycie prawdy, że jest się tylko zabawką w
rękach bezdusznego aparatu partyjnego. Film kręcony podczas obchodów 1 Maja, gdzie hasła o
jedności i postępie głoszone przez władzę przeplatają się z rozgoryczeniem społeczeństwa.

17 maja, czwartek, godz. 18:00

Życiorys, 1975, 45’,
scenariusz Janusz Fastyn i Krzysztof Kieślowski,
produkcja WFD
Dokument jest relacją z posiedzenia Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partyjnej rozpatrującej odwołanie robotnika wykluczonego z partii. Obrady przeradzają się w prawdziwy sąd nad niepokornym człowiekiem, wyłamującym się z systemu. To surowy obraz bezdusznego niszczenia ludzi, którzy buntują się w imię zasad uczciwości. Co ciekawe, ten inscenizowany dokument został zrealizowany jako film instruktażowy i był prezentowany na pokazach członków PZPR.

24 maja, czwartek, godz. 18:00

Prześwietlenie, 1974, 13’,
produkcja WFD
Prześwietlenie powstało w Sokołowsku, miejscowości, w której ojciec Kieślowskiego leczył się na gruźlicę. Chorzy opowiadają przed kamerą o lęku i bólu, w jakie wpędziła ich choroba.

Szpital, 1976, 20’,
produkcja WFD
Ten dokument został nakręcony na ostrym dyżurze w szpitalu chirurgii urazowej w Warszawie. Ukazuje heroiczną walkę lekarzy, którzy – mimo uniemożliwiających im wypełnianie swoich obowiązków warunków – pomagają potrzebującym.

31 maja, czwartek, godz. 18:00

Z punktu widzenia nocnego portiera, 1977, 16’,
produkcja WFD
Jest to portret fabrycznego strażnika, Mariana Osucha – fanatyka dyscypliny oraz kontroli absolutnej. Film stanowi metaforę obrazu totalitaryzmu w ujęciu jednostkowym. Na uwagę zasługuje fakt, iż jest to jeden z niewielu filmów Kieślowskiego, w którym występuje jednoznacznie negatywny bohater.

Siedem kobiet w różnym wieku, 1978, 16’,
produkcja WFD
To przekrojowy portret siedmiu kobiet. Bohaterki filmu to tancerki w różnym wieku – od nastolatki po emerytkę. W dokumencie ich historia splata się w portret jednej kobiety – od dzieciństwa do starości.

Gadające głowy, 1980, 14’,
produkcja WFD
Ankieta przed okiem kamery. Przypadkowi ludzie odpowiadają na podstawowe pytania: Kim jesteś? Co chcesz osiągnąć?. Film pokazuje spektrum ambicji, planów i rozczarowań. Okazuje się, że ilu ludzi, tyle marzeń i snów.