Czapiewski: Nuta optymizmu na 2023 rok

Żyjemy w cieniu inflacji, podwyżek i urzędowego optymizmu władz centralnych. Na szczeblu niższym tj. samorządowym refleksje budowane są na podstawie doświadczeń, ponieważ samorządy straciły najwięcej z powodu utraty dotychczasowych wpływów finansowych, o czym wielokrotnie pisałem. Wprowadzane i zapowiadane podwyżki opłat są przede wszystkim efektem braku tych pieniędzy. Odium za te podwyżki spadnie na samorządy, ponieważ zwykle wini się tego, kto wprowadza wyższe opłaty. Ceny gazu, energii czy odpadów w nowym roku będą regulowane przez władze samorządowe i są konsekwencją drastycznych podwyżek nośników energii wprowadzonych przez rząd. Sprytnie pomyślane, rząd wykazuje wielką „troskliwość” o dobrostan obywateli i w gospodarstwach indywidualnych wprowadzono osłony, natomiast samorządy płacą ceny podwyżek bez żadnych ulg. Odium spadnie w większości na samorządy, bo to one wprowadzają konkretne opłaty. Życie jest brutalne.

Nie chcę jednak pozostawać w duchu pesymizmu. Bardziej odpowiada mi umiarkowany pesymizm. I widzę nutę nadziei dla nas, mieszkańców Dolnego Śląska. Wskazywałem już wielokrotnie na dynamiczny rozwój naszego regionu. Jesteśmy w ścisłej czołówce Polski i oby tak pozostało. Mój bardziej umiarkowany optymizm wynika z lektury przyjętego kilka dni temu przez nasz Sejmik budżetu dla województwa na 2023 r. Dzięki kilkuletnim staraniom władz pod kierunkiem marszałka Cezarego Przybylskiego, udało się potwierdzić prorozwojowy, inwestycyjny kierunek rozwoju gospodarczego regionu dolnośląskiego. Sięgnę do kilku liczb dla zobrazowania tezy. Przede wszystkim udało się wykreować najwyższy budżet w historii województwa – 2 mld 274 mln i tym razem bez planowanego deficytu. Od kilku lat władze starają się zmniejszyć zadłużenie aby przygotować się lepiej do absorpcji środków europejskich w perspektywie lat 2021 – 2027. Zadłużenie województwa z 776 mln w 2014 roku spadło w mijającym roku do 226 mln zł. Nadwyżka budżetu w 2023 r. wyniesie 20,5 mln zł, pozostaje zatem w razie czego nieduża rezerwa do wykorzystania.

Powstał zatem budżet proinwestycyjny. Dochody samorządu wojewódzkiego wzrosną o 564 mln zł, wzrosną także wydatki o 494 mld zł. Wysiłek inwestycyjny został ukierunkowany głównie na transport, zdrowie i rozwój regionalny. Zwracam uwagę na transport na który przeznaczono ponad 1,1 mld zł (wzrost o 200 mln), a to są przede wszystkim projekty kolejowe i drogowe. Znaczące sumy przeznaczono na rewitalizację aż siedmiu linii kolejowych m. in. na linię Mysłakowice – Kowary – Kamienna Góra; Gryfów Śląski – Mirsk - Świeradów czy Jelenia Góra – Karpacz. Niektóre podzielono na dwa etapy rewitalizacji. W ślad za tym idą inwestycje drogowe, zwracam uwagę na obwodnice miast tj. kontynuacja Wschodniej Obwodnicy Wrocławia, a także Dzierżoniowa, Góry czy Złotoryi. Są to wszystko ważne inwestycje wzmacniające nasze wewnętrzne powiązania, jak również zewnętrzne.

Szlachetne zdrowie to drugi ważny kierunek inwestycyjny w liczbie blisko 306 mln zł. Środki te skierowane są głównie na szpitale pozostające w gestii Samorządu Województwa Dolnośląskiego. Najwięcej środków skierowano na nowobudowany kompleks szpitala onkologicznego we Wrocławiu – 109 mln zł. Sporo pieniędzy na dalsze inwestycje otrzyma też Szpital im. T. Marciniaka (7,4 mln), Wojewódzkie Centrum Kotliny Jeleniogórskiej (4,9 mln) i 0,9 mln zł dla Specjalistycznego Szpitala Ginekologiczno-Położniczego w Wałbrzychu. Wydatki na ochronę zdrowia są również rekordowe i stanowią 13,5 % całości budżetu.

Istotny wzrost finansów należy odnotować na wsparcie rozwoju regionalnego 182 mln zł, co oznacza wzrost aż o 85 mln zł. Ważne zadania to wspieranie rozwoju gospodarczego i przedsiębiorczości regionu a także zarządzanie rozwojem regionalnym. Jest chęć kontynuacji programu Going Global, czyli dolnośląskiej dyplomacji gospodarczej, oznaczającej wsparcie dla działań przedsiębiorców uczestniczących w targach międzynarodowych oraz konkretna pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych i pozyskiwaniu nowych rynków zbytu. Sensowne działania międzynarodowe, które już przynoszą efekty.

Widoczna jest zatem wyrazista polityka inwestycyjna władz samorządu wojewódzkiego, ale trzeba też na zakończenie podkreślić inne ważne kierunki. Myślę tutaj o kulturze na którą przeznaczono blisko 117 mln zł. Są to też środki przeznaczone na modernizację i inwestycje, lecz także na wspieranie 16 instytucji kultury w których samorząd wojewódzki jest organizatorem lub współorganizatorem. Podobnie dość znaczne środki przeznaczane są na turystykę i sport, które też stają się ważną częścią rozwoju gospodarczego regionu. Do tych spraw jeszcze powrócę, bo jest o czym rozmawiać.

W sumie na tle Polski nasz region jest silnym elementem rozwoju gospodarczego kraju i ukazany pokrótce budżet wskazuje kontynuację tej tendencji. Zdaję sobie sprawę, że przy dalszym pogorszeniu sytuacji ekonomicznej naszego kraju, Dolny Śląsk może też mieć kłopoty. Zawsze bardziej drenuje się bogatszego, co będzie jednak bardzo krótkowzroczną polityką. Dlatego konieczne jest przezwyciężenie obecnego kryzysu gospodarczego, lecz na to jako region nie mamy zbyt dużego wpływu. Zatem jest nuta nadziei ale też umiarkowany pesymizm. Oby nadzieja zwyciężyła.