Kopia czy inspiracja? Spór o autentyczność projektowania we Wrocławiu

Czy w świecie masowego mieszania się informacji można jeszcze wskazać, do kogo należy pomysł ? Czy zagraża to oryginalności, która przestaje być wyznacznikiem jakości w architekturze i designie ?

Odpowiedzi na te i inne pytania będziemy szukać podczas paneli dyskusyjnych organizowanych w całym kraju przez Grupę Sztuka Architektury oraz firmę Sitag Formy Siedzenia, organizatora kampanii "Ikony Sitag".

Problem autentyczności jest uważany przez filozofów z Uniwersytetu Stanforda za jedno z dziesięciu najważniejszych zagadnień filozofii XXI wieku. Jego waga narasta w związku z coraz łatwiejszym dostępem do informacji oraz rozwojem społeczeństwa sieciowego.

Przykładów z różnych dziedzin życia jest mnóstwo, jak chociażby plagiat piosenki, jednego z największych hitów ostatnich lat - blurred lines. Utwór wykonany przez Roberta Thicke'a oraz Pharrella Williamsa długo utrzymywał się na czołowych listach przebojów, zarobił miliony dolarów, a jak się później okazało - był plagiatem piosenki Marvina Gaye'a.

W świecie projektowania również dochodzi do częstych sporów wokół tej kwestii. Jednym z ostatnich przykładów jest konkurs na projekt Mauzoleum ofiar Zbrodni Komunistycznych na Powązkach. Okazało się, że projekt wybrany przez jury jest kopią i wyniki konkursu musiały zostać odwołane.

- Ikony designu i architektury zawsze wyprzedzają czas, w którym powstają. Zwykle zawierają element zaskoczenia i odejścia od rutyny, bowiem prawdziwy twórca posiada umiejętność spojrzenia inaczej na ustalone już i skostniałe problemy. Powielanie powszechnie stosowanych rozwiązań nie ma w sobie takiego pierwiastka oryginalności i jest działaniem krótkowzrocznym. Skutkuje to tym, że rywalizacja rynkowa rozgrywa się tylko w sferze ceny. A taki rodzaj konkurencji ma swoje oczywiste granice. Umiejętność podjęcia ryzyka i wprowadzenie nowości to jest to, co odróżnia lidera od ulepszacza – tłumaczy Zuzanna Skalska, znana specjalistka od analizy i prognozowania trendów.

- Autentyczny design jest daleki od „projektowania” opartego na naśladowaniu trendów lub wykorzystaniu gotowych wzorów czy komponentów. Poprzez projekt „Ikony SITAG” nasza firma chce wzbudzić refleksję na temat tego, ile wysiłku wymaga autentyczny design oraz jak głęboko emocjonalnie jest osadzony – podkreśla Anna Vonhausen, dyrektor kreatywna firmy Sitag i pomysłodawczyni projektu "Ikony Sitag".

Czy tak jest w istocie? Tego dowiemy się podczas paneli dyskusyjnych, gdzie oprócz Zuzanny Skalskiej oraz Anny Vonhausen będą na ten temat dyskutować wybitni polscy architekci: Zbigniew Maćków, Antoni Domicz oraz Łukasz Kabarowski. Spotkania poprowadzi Krzysztof Sołoducha, redaktor naczelny Grupy Sztuka Architektury.