Rasistowska polityka nazistowskich Niemiec. Dzieło Nieznalskiej w Pawilonie Czterech Kopuł [ZDJĘCIA]

Lebensborn (Źródło Życia) to niemiecka instytucja, która funkcjonowała w strukturach organizacyjnych SS. Wspierając się na badaniach Instytutu Niemieckich Prac na Wschodzie i tezie o pradawnej obecności Germanów na okupowanych przez Niemców terenach odbierała rodzicom „czyste rasowo” dzieci. Trafiały one do specjalnie przygotowanych ośrodków przejściowych, gdzie poddawane były germanizacji i następnie przekazywane do adopcji rodzinom niemieckim.

Lebensborn w założeniach miał stworzyć odpowiednie warunki do „odnowienia krwi niemieckiej” i „hodowli nordyckiej rady nadludzi” poprzez selekcję kobiet i mężczyzn przeznaczonych do rozmnażania oraz przez germanizacje odpowiednio „rasowych” dzieci pozyskiwanych z rejonów okupowanych.

Instalacja Doroty Nieznalskiej składa się z dwóch elementów rzeźbiarskich i przetworzonych przez artystkę materiałów dokumentalnych oraz skompilowanej wersji wstrząsającego amerykańskiego filmu z 1952 roku „Choroby psychogenne w okresie niemowlęcym”) udowadniającego, jak negatywny wpływ na rozwój dziecka ma pozbawienie go kontaktu z matką.

Praca „Lebensborn e.V” jest wynikiem wieloletnich badań artystki nad działalnością kryminalną nazistowskiego stowarzyszenia i była pokazywana na wystawie czasowej „po/wy/miary” w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej w 2019 roku.

Dorota Nieznalska to absolwentka Wydziału Rzeźby Akademii Sztuki w Gdańsku, gdzie w 2013 r. uzyskała stopień doktora. Realizuje prace z zakresu rzeźby, instalacji, fotografii, wideo. W swoich wczesnych pracach wykorzystywała między innymi symbole religijne. Problem silnej tradycji katolickiej panującej w Polsce łączyła z męską dominacją w społeczeństwie. Poruszała także tematy tożsamości, seksualności oraz stereotypowych ról kobiet i mężczyzn. Obecnie interesują ją zagadnienia relacji społecznych i politycznych w kontekście przemocy. Realizuje projekty badawcze dotyczące miejsc pamięci, śladów pamięci/zapomnienia oraz historii.