Muzeum Etnograficzne świętuje swoje 65-lecie

Zbiory wrocławskiego Muzeum obrazują skomplikowane dzieje regionu, gdzie po II wojnie światowej doszło do niemal całkowitej wymiany ludności. Na ziemiach tych spotkały się ze sobą dwie tradycje – przedwojenna i powojenna. Obie zróżnicowane etnicznie, przerwane lub zaburzone przez dramat wojny i masowych przesiedleń. Obok ludzi reprezentowały je rzeczy – pozostawione przez jednych i przywiezione przez innych.

Powołane w 1947 roku, a otwarte dla publiczności w roku 1948 Muzeum Państwowe we Wrocławiu (od 1970 r. Muzeum Narodowe we Wrocławiu) od początku w swej strukturze organizacyjnej zawierało Dział Etnograficzny, który w roku 1954 został przekształcony w Oddział – Muzeum Etnograficzne – z siedzibą w Pałacu Królewskim przy ul. Kazimierza Wielkiego.

Do 1953 roku wrocławscy etnografowie głównie zabezpieczali, porządkowali i inwentaryzowali zabytki zgromadzone w składnicach i muzeach regionalnych. Dzięki tej pracy ocalili od zniszczenia dużą część rozproszonych po wojnie eksponatów dolnośląskich z dawnych muzeów i kolekcji prywatnych i poszerzyli je o zabytki pozostające jeszcze w terenie – tworząc w ten sposób między innymi kolekcje malowanych mebli, malarstwa na szkle, grafiki dewocyjnej, rzeźby, uli figuralnych, form piernikarskich i czepców dolnośląskich.

Z kolei zespoły zabytków przywiezionych na Dolny Śląsk przez powojennych osadników – jak oni sami – wyrwane zostały z naturalnego dla siebie środowiska. Nie tworzą zwartych, tematycznych kolekcji, ale są cennym materiałem do badań historyczno- kulturowych, nad stanem świadomości ludności migrującej i jej wyobrażeń o życiu poza znanym sobie terytorium. Od roku 1968 roku Muzeum gromadzi także dzieła sztuki nieprofesjonalnej.

Od października 2005 roku siedzibą Muzeum Etnograficznego jest dawny pałac letni biskupów wrocławskich z II poł. XVIII w., mieszczący się w malowniczym zaułku między ulicą R. Traugutta a placem Zgody.

– Jak wiele dobra niesie z sobą to, co jest zadaniem statutowym Muzeum Etnograficznego. Za tę nobilitację pozornie pospolitych przedmiotów i uratowanie pokaźnego fragmentu odchodzącego świata, za tę refleksję, że bez tego pozbawimy się naszej niełatwej tożsamości, za troskliwość w pielęgnowaniu wielokulturowości – za to wszystko winniśmy dzisiaj w szczególny sposób podziękować tej instytucji” – mówi Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu.

– Misja Muzeum Etnograficznego jest ciągle aktualna – podkreśla Elżbieta Berendt, kierowniczka Muzeum Etnograficznego. – Czyż może być bardziej przydatne spojrzenie na świat w czasach nazwanych ponowoczesnymi, gdzie tak wyraźnie ścierają się ze sobą przywiązanie do tradycji i potrzeba modernizacji, przemieszczają się rzeczy i ludzie uwikłani jednocześnie w przełomowe zdarzenia i dziejowe epizody, a rozdarcie miedzy tym, co już było, i tym, co nadchodzi, wybrzmiewa wręcz dramatycznie? – dodaje.

W ciągu 65 lat działalności Muzeum Etnograficznego zorganizowało niemal 400 wystaw, wiele z nich było nagradzanych – między innymi w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla. W 1997 r. Muzeum zostało uhonorowane wyróżnieniem i medalem w VII edycji dorocznego ogólnopolskiego Konkursu o Nagrodę i Medal Zygmunta Glogera. W 2011 r. otrzymało Nagrodę im. Oskara Kolberga za zasługi dla Kultury Ludowej, a w 2018 r. Laur Wrocławia. W maju 2019 kierowniczka Muzeum Etnograficznego Elżbieta Berendt została uhonorowana Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Z okazji jubileuszu ukazała się publikacja „Etnograficzne didaskalia. Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu i kultura dolnośląska”.

Muzeum Etnograficzne zaprasza w sobotę, 8 czerwca. do wspólnego świętowania. Tego dnia wstęp na wystawę stałą i wystawy czasowe będzie darmowy.

Muzyczny Jubileusz Muzeum Etnograficznego

8 czerwca 2019

● godz. 12:00–15:00

Warsztaty skrzypcowe z Romanem Wojciechowskim

(wstęp z biletem za 50 zł, zapisy tel. 71 344 33 13 lub [email protected])

● godz. 15:00

„Instrumentarium tradycyjne”, oprowadzanie kuratorskie Hanny Golli

(wstęp wolny)

● godz. 16:00

Prezentacja jubileuszowego wydawnictwa „Etnograficzne didaskalia. Muzeum Etnograficzne we Wrocławiu i kultura dolnośląska” zakończona piknikiem z gościnnym udziałem Kapeli Romana Wojciechowskiego (wstęp wolny).