Panorama Racławicka wreszcie doczeka się modernizacji. Na razie są pieniądze tylko na pierwszy etap

Będący w opłakanym stanie gmach Panoramy Racławickiej od wielu lat czeka na gruntowny remont. W zeszłym roku wyremontowano dach nad budynkiem technicznym, teraz kompleksowej modernizacji doczeka się cały kompleks.

Do przetargu na to zadanie stanęło dwóch zainteresowanych: spółka Alfa-Edgar, która zaproponowała cenę nieco powyżej 12 mln 815 tys. złotych i spółka Castellum z ceną prawie 22 mln 915 tys. złotych.

W czwartek 31 lipca wrocławskie Muzeum Narodowe podpisało umowę na realizację tego zadania ze spółką Alfa-Edgar. Wszystkie prace modernizacyjne będą wykonywane pod nadzorem konserwatora zabytków.

Dwa etapy

Kompleksowej modernizacji doczeka się duża rotunda, pawilon, bunkier przeciwpożarowy, pawilon techniczny czy stanowisko agregatu ziębniczych obiegów wody lodowej. Remont czeka też chodniki przy budynku rotundy.

Jak tłumaczą przedstawiciele Muzeum Narodowego, z powodów finansowych, logistycznych i konserwatorskich, modernizacja kompleksu została podzielona na dwa etapy.

Pierwszy etap zostanie zrealizowany w 2014 roku, a muzeum ma na ten cel zagwarantowane pieniądze w budżecie. Drugi etap - przewidziany na 2015 rok - jest uzależniony od zdobycia środków finansowych. W tej chwili Muzeum Narodowe funduszy na realizację drugiej fazy modernizacji nie ma.

Szczegółowy podział prac na etapy zostanie dopiero ustalony. Wiadomo jednak, że zakres robót realizowanych w pierwszym etapie remontu nie może przekroczyć kwoty 2,9 mln złotych, a prace nie będą wymagały zamknięcia Panoramy Racławickiej dla zwiedzających.

Dopiero w drugim etapie (o ile znajdą się na ten cel pieniądze), gdy prace będą wykonywane także we wnętrzu rotundy, muzeum przewiduje zamknięcie obiektu od lipca 2015 roku. Wykonawca będzie musiał wtedy zabezpieczyć odpowiednio ogromne malowidło.

Do Wrocławia ze Lwowa

Panorama Racławicka to jedno z niewielu miejsc na świecie, gdzie podziwiać można relikt dziewiętnastowiecznej kultury masowej. Wielkie malowidło (15 x 114 m), dzięki zespoleniu szczególnych zabiegów malarskich (specjalna perspektywa) i technicznych (oświetlenie, sztuczny teren, zaciemnione, kręte podejście), "przenosi" widza w inną rzeczywistość i inny czas. Panorama Racławicka to pierwsze i jedyne zachowane do dziś polskie dzieło tego rodzaju.

Pomysłodawcą Panoramy był znany lwowski malarz Jan Styka, który zaprosił do współpracy znakomitego batalistę Wojciecha Kossaka. Pomagali im: Ludwik Boller, Tadeusz Popiel, Zygmunt Rozwadowski, Teodor Axentowicz, Włodzimierz Tetmajer, Wincenty Wodzinowski i Michał Sozański.

Autorom zależało głównie na upamiętnieniu tradycji narodowych w setną rocznicę Insurekcji Kościuszkowskiej i zwycięskiej bitwy stoczonej 4 kwietnia 1794 roku pod Racławicami przez wojska powstańcze - z udziałem słynnych kosynierów - pod wodzą generała Tadeusza Kościuszki z wojskami rosyjskimi.

Uroczyste otwarcie Panoramy Racławickiej nastąpiło we Lwowie 5 czerwca 1894 roku. Po II wojnie światowej - w 1946 roku - malowidło wraz z częścią zbiorów Ossolineum trafiło do Wrocławia.

Obiekt, w którym można byłoby zaprezentować płótno, projektowano od 1957 roku. Jednak z powodów politycznych budowa rotundy dla Panoramy, rozpoczęta na początku lat sześćdziesiątych, trwała niezwykle długo, a ponowne udostępnienie malowidła nastąpiło dopiero 14 czerwca 1985 roku. Od tego czasu obiekt nie był gruntownie remontowany.