Uniwersytet Wrocławski pod pręgierzem

Dwieście lat temu, 3 sierpnia 1811 roku, król Fryderyk Wilhelm III, łącząc wrocławską Leopoldinę i frankfurcką Viadrinę, powołał we Wrocławiu pierwszą państwową uczelnię, której ustrój był inspirowany oświeceniowymi koncepcjami Wilhelma von Humboldta, twórcy uniwersytetu w Belinie.

 

 

 

Z okazji jubileuszu pod pręgierzem w Rynku stanie 40 plansz, metr na metr, obrazujących w syntetyczny sposób historię i współczesność wrocławskiej Alma Mater. W samo południe 3 sierpnia 2011 roku otwarcie wystawy obwieści zespół jazzowy Dixie Tiger’s Band, wykonując, zaraz po hejnale Wrocławia, pieśń żaków „Gaudeamus igitur”.

 

Jak przed dwustu laty przyjadą uczeni i studenci z Frankfurtu nad Odrą – delegacja Europejskiego Uniwersytetu Viadrina, który wznowił działalność 20 lat temu i razem z nami świętuje jubileusz.

 

Powołany w 1811 roku Universitas litterarum Vratislaviensis miał pięć wydziałów: teologii katolickiej, teologii ewangelickiej, prawa, medycyny i filozofii. Do tego ostatniego włączano wszystkie nowe dyscypliny: geografię, historię, sanskryt, neofilologie, muzykę, nauki ścisłe i rolne. Zaczęto nauczać także szermierki, jazdy konnej i tańca. W 1841 roku kolejny król pruski, Fryderyk Wilhelm IV, powołał katedrę języków i literatur słowiańskich, „aby dać polskim studentom sposobność do doskonalenia się w mowie ojczystej”.

 

3 sierpnia 1911 roku hucznie świętowano stulecie uczelni, która otrzymała wtedy nazwę Śląski Uniwersytet Fryderyka Wilhelma. Na planszach przygotowanych przez Muzeum Uniwersytetu Wrocławskiego przedstawione będą najpierw poszczególne wydziały i kierunki studiów, najwybitniejsi uczeni i najważniejsze wydarzenia w dziejach wrocławskiej uczelni od 1811 do 1945 roku. Druga część wystawy poświęcona jest utworzonemu po II wojnie światowej polskiemu uniwersytetowi: jego trudnym początkom w zrujnowanym mieście, dorobkowi wszystkich dziesięciu wydziałów, planom na przyszłość.

 

Dwie tablice przypomną poprzedniczki pruskiego Universitas litterarum Vratislaviensis: ufundowaną w 1702 roku Akademię Leopoldyńską i starszą od niej o prawie dwieście lat Viadrinę. Pierwszy państwowy wrocławski uniwersytet przejął nie tylko zasoby materialne obu tych uczelni. Plan połączeniowy wymieniał imiennie 10 profesorów Viadriny, którzy z Frankfurtu „podążą za uniwersytetem do Wrocławia”.

 

Jedna z plansz będzie też poświęcona Królewskiemu Uniwersytetowi w Berlinie i jego twórcy Wilhelmowi von Humboldtowi, którego koncepcje stanowiły podstawę ustroju oświeceniowych uczelni, łączących ściśle działalność naukową i dydaktyczną.

 

Ekspozycję w wersji polsko-angielskiej będzie można oglądać w Rynku przez cały sierpień. Następnie wyjedzie do Warszawy i będzie prezentowana od 16 do 30 października w Pałacu Kazimierzowskim, siedzibie władz Uniwersytetu Warszawskiego. Trwają prace nad wersją polsko-niemiecką, która zostanie pokazana we Frankfurcie nad Odrą, Halle i Kolonii.