Po Wrocławiu będzie się coraz gorzej jeździło autem

Redakcja: Dzięki badaniom ruchu wiemy już skąd, dokąd i po co jeżdżą wrocławianie? Wiemy także jak oceniają wrocławską komunikację?
Marek Żabiński: Dokładnie. Intuicyjnie wiedzieliśmy, że na Psim Polu, Kiełczowie, Zakrzowie, na całej północy Wrocławia mieszkańcy raczej korzystają z samochodów niż z komunikacji publicznej. Teraz, na bazie tych ankiet, możemy sobie odpowiedzieć na pytanie: dlaczego tak się dzieje.

- To zapytam: dlaczego?
- Jesteśmy na początku procesu analizowania i nie mamy gotowych odpowiedzi na wszystko. Jednak z tego co mamy można wyciągnąć wstępne wnioski. Gdy się popatrzy na mapy poszczególnych rejonów Wrocławia i porówna gdzie częściej jeździ się samochodem, a gdzie innymi środkami okaże się, że to co przeczuwamy intuicyjne potwierdzają także nasze badania: tam gdzie dociera tramwaj – więcej ludzi korzysta z komunikacji zbiorowej.

- Oznacza to, że warto w niego inwestować. Skoro już jesteśmy przy tym podziale na poszczególne osiedla to porozmawiajmy chwilę o szczegółach. Jeśli się przyjrzymy Leśnicy, gdzie akurat tramwaj dociera, to widać że siedmiu na dziesięciu mieszkańców wybiera samochód. Ocięcie więc tego osiedla od Tramwaju Plus, który kursować będzie jedynie do stadionu oferty nie poprawi.
- Tramwaj dociera do wschodnich części starej Leśnicy, więc nie możemy mówić, że dociera wszędzie. Trzeba wziąć po uwagę, że w tym rejonie miasta jest wiele osiedli, jak Marszowice, czy Osiniec, które do tej pętli ma po prostu daleko.
Teraz trzeba rozważyć co z tym zrobić. Można dowozić pasażerów lepiej w pobliże pętli, ale może się okazać, że jeszcze bardziej atrakcyjne było dowożenie ich na dworzec, bo z Leśnicy do centrum znacznie szybciej da się dotrzeć pociągiem niż tramwajem.

- Sugeruje Pan, żeby wykorzystać choćby busy do dowożenia pasażerów z okolicznych osiedli na stację Leśnica?
- Wydaje się, że dowożenie pasażerów do stacji kolejowej byłoby najrozsądniejszym rozwiązaniem, ale musimy się nad tym dokładnie zastanowić. Nie wykluczę busów, bo to może być dobre rozwiązanie, ale nie musi. Jak mówiłem na razie mamy jedynie wstępne wnioski.

- Rozumiem. Busy czy autobusy oraz kolej to może być odpowiedź dla Leśnicy. A co z Psim Polem kolejnym etapem budowy systemu tramwajowego miało być dociągnięcie go do tego osiedla, ale pomysł nie będzie w najbliższym czasie realizowany?
- Budowa trasy tramwajowej na Psie Pole mogłaby się odbyć w jednym z dwóch wariantów. Jednym z nich jest przedłużenie linii za pętlą Sępolno, a druga z Toruńskiej i Brucknera do al. Jana III Sobieskiego. Kłopot polega na tym, że w obu przypadkach trzeba by budowy mostu przez Widawę, a to już jest drogie rozwiązanie, na które w tym momencie nie mamy pieniędzy.

- I rozwiązaniem ma być kolej?
- Tak. Opracowujemy już koncepcję. Wymaga ona budowy parkingu przy stacji kolejowej i dla rowerów i dla samochodów. Przekierowania ruchu autobusowego, który dowoziłby pasażerów na stację Psie Pole. Wychodzi nam, że pasażer musiałby przejść sto metrów tunelem, ale nie wydaje się to złym pomysłem. Jeżeli nowa oferta byłaby ekonomicznie uzasadniona: oszczędzałaby czas poświęcony na całą podróż, a także byłaby tańsza niż codzienne dojeżdżanie do miasta samochodem, to może ona zostać odebrana jako nowa jakość.

- Rozumiem, że na kolejne linie tramwajowe nie ma pieniędzy i że, w sytuacji kryzysu a przynajmniej ograniczenia wydatków, kolej wydaje się być sensowną alternatywą. Przynajmniej dopóki nie będzie dodatkowych środków. Tyle że żaden z dworców w centrum miasta nie jest dobrze skomunikowany z siecią komunikacji publicznej. Z Nadodrza do pl. Powstańców Wielkopolskich jest ponad 300 metrów. Podobna odległość jest z Mikołajowa do przystanków tramwajowych, choć dałoby się zorganizować zejście wprost z peronów jeśli przesunęło by się przystanek tramwajowy bliżej wiaduktu kolejowego. Natomiast na Dworcu Głównym węzeł Tramwaju Plus też jest dość daleko od samych peronów. Jak więc to ma dobrze zadziałać?
- Jest w tym sporo racji, ale rozumiemy, że aby nasza oferta została skonsumowana przez pasażerów to musi być bardziej dostosowana do ich potrzeb. Na Nadodrzu rozważamy dodatkowe zejście wprost z peronów, które znacznie skróciłoby dotarcie do tramwajów. Podobnie można postąpić w przypadku Mikołajowa. Jak wspominałem dostosowujemy dworzec Psie Pole do sieci komunikacji miejskiej.
Rozwiązania, które chcemy wprowadzić nie są idealne, ale nie są także złe. Pytał pan na początku o tym jak zachęcać do przesiadania się do komunikacji zbiorowej. Z jednej strony jest to zysk czasowy. Nie ma szybszego sposobu na przemieszczanie się z odległych osiedli do centrum niż kolej. Oczywiście, że przejście z peronu do tramwaju zabierze trochę czasu, ale jeśli policzymy czas potrzebny od wyjścia z domu do dodarcia do pracy może się okazać, że zysk jest i to niemały. Drugi argument to argument ekonomiczny. Komunikacja zbiorowa jest tańsza niż samochód, gdzie płaci się nie tylko za paliwo, ale także za amortyzację czy za parkingi.

- Wróćmy do badań ruchu. Zaskoczyły Pana wyniki tego jak dużo osób korzysta z rowerów?
- Spodziewałem się, że będą gorsze. Tą część badań przeprowadziliśmy jeszcze w 2010 roku, czyli przed uruchomieniem na pełną skalę działań prorowerowych. Wydaje się, że obecnie nawet pięć procent podróży może się odbywać rowerami, a to jest już całkiem sporo.
Rozmawialiśmy przed chwilą o komunikacji zbiorowej i o jej rozwoju. Rowery mogą w tym pomóc. Wrocław jest miastem o niemałej powierzchni. Dziś rowerami jeżdżą ludzie, którzy do celu mają relatywnie blisko. Jeśli uda się nam rozwinąć dobrze sieć parkingów rowerowych systemu Bike and Ride choćby na Psim Polu, czy Nowym Dworze, to może się okazać, że będzie to zachęta do korzystania z kolei. Jeśli oczywiście zagwarantujemy bezpieczeństwo rowerom na parkingach przy stacjach. Patrzę na to jak na szansę. Jednak nie sądzę, żeby udało się nam na te rowery przesadzić wszystkich?

- Dlaczego?
- Choćby z przyczyn kulturowych. Gdy popatrzy pan na zdjęcia z Kopenhagi, na której się w dużej części chcemy wzorować, to zobaczy pan wiele osób starszych na rowerach. U nas na ulicach jest ich niewielu.
Poza tym jest jeszcze coś. Dążymy do wyższego poziomu cywilizacyjnego. Chodzi o taki poziom, w którym człowiek porusza się wygodnie bez wspomagania, bez dodatkowego uzbrojenia. Czyli tam gdzie da się dojechać tramwajem, autobusem, koleją, a potem dojść tylko na nogach, jest najlepiej. Jeśli człowiek musi używać do przemieszczania roweru to jest trochę gorzej, bo musi być w ten rower uzbrojony, ale jest to jeszcze do przyjęcia. Najgorzej jest, jeśli do przemieszczania się potrzeba samochodu.

- Nie wszystkim kierowcom spodoba się taki punkt patrzenia.
- Kierowcy dostaną dla siebie obwodnicę. Jednak trzeba powiedzieć wprost: musimy wykorzystać wszystko co jest możliwe, żeby osiągnąć ten wyższy poziom cywilizacyjny, o którym mówiłem. Centrum więc będzie dostępne dla pieszych, rowerzystów, dla tych, którzy dotrą do niego tramwajem. Jednak jeśli ma ono być bardziej dostępne da tych „nieuzbrojonych” ludzi to komuś trzeba będzie zabrać – i zabierzemy samochodom. Wrocław będzie miastem, w którym po ścisłym centrum coraz gorzej będzie się jeździło samochodem.

rozmawiał: Bartłomiej Knapik