Parada autobusów z okazji 75-lat komunikacji zbiorowej we Wrocławiu

Pierwsza linia autobusowa we Wrocławiu ruszyła na początku czerwca 1945 roku, zaś pierwszy po wojnie tramwaj na wrocławskie tory wyjechał dokładnie 22 sierpnia 1945 roku. Z okazji 75. rocznicy tych wydarzeń na miłośników historycznych pojazdów czeka szereg atrakcji. Jedną z nich jest Dzień Otwarty Zajezdni Popowice, który odbędzie się 5 września 2020 r. (sobota) w godz. 10:00–16:00 na terenie zabytkowej zajezdni tramwajowej przy ul. Legnickiej 65.

Na terenie Zajezdni Popowice zostaną wystawione pojazdy z różnych okresów – od niemieckich wagonów z początku XX w. i z dwudziestolecia międzywojennego przez pierwszy tramwaj polskiej produkcji powstały po II wojnie światowej i pierwszy polski tramwaj szybkobieżny po jeden z pierwszych niskopodłogowych autobusów, które były produkowane w naszym kraju. Najstarszy prezentowany pojazd zbudowano około 1892 r., zaś najnowsze w końcówce XX w. Poza taborem pasażerskim zaprezentowane zostaną także wagony techniczne, służące utrzymaniu torowisk i sieci trakcyjnej. Wrocław może bowiem poszczycić się niezwykle bogatą, unikatową kolekcją tramwajów gospodarczych, na którą składają się szlifierki do torów, wagon-opryskiwacz, wagony służące do przewozu piasku czy pługi wirnikowe. Najcenniejszy jest tu najstarszy wagon tramwajowy zachowany we Wrocławiu – lora wieżowa z 1892 r. przeznaczona do prowadzenia napraw i konserwacji wprowadzanej wówczas we Wrocławiu sieci trakcyjnej. Niepozorne, choć wartościowe i wiekowe, są lory transportowe z 1907 r.

Ważnym elementem będzie prezentacja wagonu Maximum podczas prac konserwatorskich. Zwiedzający będą mogli na własne oczy zobaczyć, jak wygląda ciągle restaurowany, unikatowy tramwaj z 1901 r. i jak przebiega proces odtwarzania wyposażenia jego wnętrza i oszklenia. Jest to już przedostatni etap odbudowy tego wagonu. Jest on reprezentantem serii 50 czteroosiowych tramwajów, zamówionych przez Wrocławskie Towarzystwo Kolei Ulicznej (Breslauer Straßen-Eisenbahn-Gesellschaft, BSEG, prywatna spółka założona w 1876 r.) po tym, jak podpisało ono z magistratem umowę, na mocy której otrzymało zezwolenie na elektryfikację dotychczas eksploatowanych tras miejskiej kolei konnej. Wartość tramwaju Maximum wynika z tego, że czteroosiowe wagony z początku XX w. są niezwykłą rzadkością na skalę światową. W Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych można napotkać jedynie pojedyncze egzemplarze. Do tej pory tylko Berlin może pochwalić się trzema eksponatami obrazującymi różne stopnie modernizacji wagonów tego typu: od początku eksploatacji po przebudowy z okresu międzywojennego. Wrocław ma to szczęście, że w swej historii również posiadał podobne wagony oraz że możliwa jest rekonstrukcja chociaż jednego, który z pewnością – w przypadku pieczołowitej rekonstrukcji – stanie się atrakcją miasta.

Klub Sympatyków Transportu Miejskiego właśnie wygrał otwarty konkurs ofert na realizację zadania publicznego, które będzie polegać na rozpoczęciu remontu słynnego wrocławskiego "Fredrusia", czyli turystycznego Jelcza 272 MEX w wersji kabrio. Prace będą polegać na rozdzieleniu nadwozia i podwozia oraz remoncie ramy (piaskowanie, wymiana skorodowanych elementów, zabezpieczenie antykorozyjne). Etap ten pozwoli na pełną ocenę stanu poszczególnych podzespołów i zaplanowanie kolejnych kroków w tym trudnym zadaniu. Warto bowiem przypomnieć, że Fredruś nie jeździ od 2009 r., a przez dobrych kilka lat stał pod chmurką (zbierała się w nim woda opadowa i śnieg). Pierwsze efekty prac będzie można zobaczyć podczas Dnia Otwartego Zajezdni Popowice. Ponadto, podczas imprezy będzie można zobaczyć i przejechać się sprawnym Jelczem 272 MEX, który został pożyczony z Warszawy.

Po wystawie taboru i terenie Zajezdni Popowice będzie oprowadzał przewodnik. Odbędą się też prelekcje Tomasza Sielickiego, badacza dziejów transportu miejskiego we Wrocławiu, na temat tramwajów Maximum. Będzie można też zobaczyć pług wirnikowy w akcji. Zabytkowy tramwaj zapewni dojazd na zajezdnię z centrum miasta. Zaplanowano też kursy zabytkowych autobusów, dowożące na teren zajezdni lub odbywające przejazdy wycieczkowe.

Harmonogram:

• Zwiedzanie zajezdni z przewodnikiem: 10:30, 11:30, 12:30, 13:30, 14:30

• Wykłady Tomasza Sielickiego na temat tramwajów Maximum: 11:00, 12:00

• Pokazy pracy pługa wirnikowego: 10:20, 12:20, 14:20

Impreza zakończy się o godzinie 16:00, kiedy kilka zabytkowych autobusów ruszy w kolumnie w kierunku pl. Jana Pawła II, skąd około godz. 16:15 rozjadą się w następujących kierunkach:

• Litewska Pętla przez Galerię Dominikańską, pl. Grunwaldzki, Psie Pole (linia M11),

• Gaj przez Dworzec Autobusowy, Kamienną, Bardzką, Świeradowską (linia M12),

• FAT przez pl. Legionów, ul. Grabiszyńską (linia M13),

• Paprotna przez pl. Staszica (linia M14),

• reszta autobusów wróci na Zajezdnię Popowice.

Na czele parady będzie można zobaczyć autobus Jelcz 272 MEX, zaś zamykać ją będzie najnowszy Mercedes z MPK Wrocław. Poza tym będą w niej uczestniczyć m.in. autobusy Ikarus 260 i 280 oraz Jelcz M121MB.

Wydarzenie jest organizowane przez Klub Sympatyków Transportu Miejskiego we współpracy z Wydziałem Partycypacji Społecznej Urzędu Miejskiego Wrocławia, Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym Sp. z o.o. we Wrocławiu, Towarzystwem Miłośników Wrocławia, Stowarzyszeniem Promocji Sportu FAN i firmą Polmat Artur Matkowski.